Blootstelling aan bestrijdingsmiddelen ook aan insecten in natuurgebieden

Zelfs in natuurgebieden worden insecten niet beschermd tegen pesticiden, zo blijkt uit een onderzoek uit 21 Duitse beschermde gebieden. In alle insectenmonsters vonden de onderzoekers insecticiden; Gemiddeld hadden de dieren 16 verschillende bestrijdingsmiddelen bij zich. De insecten hadden deze chemicaliën van de omliggende velden opgepikt. Om dit in de toekomst te voorkomen, moeten natuurgebieden volgens wetenschappers worden omgeven door bufferzones met alleen ecologische landbouw.

De afgelopen decennia is het aantal insecten wereldwijd sterk afgenomen. Alleen al in Duitsland is de biomassa van vliegende insecten in 27 jaar met 75% afgenomen en ook andere geleedpotigen zijn meetbaar lager, zo blijkt uit langetermijnstudies. Naast habitatverlies door extensief landgebruik, worden ook pesticiden vermoed als mogelijke oorzaken.

Een onderzoeksteam onder leiding van Karsten Bruhl van de Universiteit van Koblenz-Landau onderzocht de mate waarin dergelijke bestrijdingsmiddelen in natuurgebieden zijn geïntroduceerd en de insectenbesmetting daar. Hiervoor evalueerden ze een jaar lang insectenmonsters die waren gevangen in zogenaamde Maleise vallen. Dieren vliegen in een soort netkooi en vallen in een bak met alcohol. Hierdoor worden ze niet alleen geconserveerd, maar fungeren ze ook als oplosmiddel voor pesticiden. Hierdoor konden wetenschappers vervuiling direct in en op insecten analyseren. “Met onze methode kunnen 92 pesticiden die momenteel in Duitsland zijn goedgekeurd, in kleine hoeveelheden tegelijk worden geanalyseerd”, legt Brulls collega Nikita Bakanov uit.

Geen monster zonder pesticiden

Het resultaat: geen van de 21 onderzochte natuurgebieden was vrij van bestrijdingsmiddelen. In plaats daarvan vonden de onderzoekers gemiddeld 16,7 verschillende chemicaliën in de dieren – het bereik varieerde van zeven tot 27 gezamenlijk gedetecteerde insecticiden. “Uit onze gegevens blijkt duidelijk dat insecten in natuurgebieden besmet zijn met een mengsel van bestrijdingsmiddelen”, zegt Brull. Dit kan het schadelijke effect vergroten door interacties van factoren met elkaar en biologische effecten die elkaar versterken. Wetenschappers vermoeden al lang dat dit cumulatieve effect van pesticiden van cruciaal belang zou kunnen zijn voor de achteruitgang van de insecten.

Van de 47 gedetecteerde pesticiden waren er 13 herbiciden, 28 fungiciden die werden gebruikt tegen schimmelaantasting en zes waren insecticiden. Wetenschappers hebben zelfs de neonicotinoïde thiacloprid, die sinds augustus 2020 buiten is verboden, ontdekt in insecten uit 16 van de 21 natuurgebieden. “Het veelvuldig voorkomen van tricloprid in onze monsters kan erop wijzen dat boeren van de laatste gelegenheid gebruik hebben gemaakt om hun voorraad van dit middel te injecteren”, leggen Brull en collega’s uit. Om boeren in staat te stellen precies dat te doen, kregen ze een overgangsperiode tot februari 2021 om van de agent te “afbouwen”. Maar dit is precies wat leidde tot het gebruik van een bijzonder grote hoeveelheid schadelijke thiacloprid. “Het lijkt daarom raadzaam om dergelijke overgangsperioden niet toe te staan ​​en voorraden te vernietigen in plaats van ze vrij te geven ondanks het bewezen nadelige effect”, zeggen de onderzoekers.

Bufferzones zijn nodig

Maar waar komen bestrijdingsmiddelen vandaan midden in natuurgebieden? In Duitsland is het gebruik van vernevelaars binnen deze beschermde gebieden verboden. Dus het onderzoeksteam combineerde zijn gegevens met een ecologische ruimtelijke analyse. “We wilden weten waar de insecten de pesticiden binnenkrijgen”, legt co-auteur Lisa Eichler van het Leibniz Institute for Eco-Spatial Development in Dresden uit. Hieruit bleek dat de bron van de vervuiling niet de beschermde gebieden zelf zijn, maar de omliggende velden. De onderzoekers legden uit dat “de vliegroutes van insecten variëren van minder dan honderd meter tot enkele kilometers.” Volgens hun gegevens bedroeg de vliegstraal van de onderzochte insecten gemiddeld twee kilometer – en reikte daarmee tot ver in de traditioneel gecultiveerde landschappen.

Volgens Brull en collega’s toont dit aan dat verbeteringen in natuurgebieden dringend nodig zijn. Omdat de meeste natuurgebieden in Duitsland tot nu toe vrij klein waren en geen bufferzone voor sproeivelden hadden, grenzen deze velden vaak direct aan beschermde gebieden. Op basis van hun resultaten pleiten de wetenschappers voor het instellen van bufferzones van twee kilometer breed rond de beschermde gebieden om de insecten beter te beschermen. “Habitats die volgens de EU-wetgeving strikt worden beschermd, worden in feite ook beschermd tegen de effecten van pesticiden”, zegt Brull.

Bron: Universiteit van Koblenz-Landau. Technisch artikel: wetenschappelijke rapporten, doi: 10.1038/s41598-021-03366-w

© natur.de – Nadia Podebrigar