Targeting op “voorouderobject” – wissenschaft.de

Wat was het begin van de evolutie die leidde tot de organismen waartoe we behoren? Nieuwe onderzoeksresultaten over een mysterieus Cambrisch zeewezen werpen nu licht op de vroege evolutionaire geschiedenis van gewervelde dieren: onderzoekers hebben kenmerken ontdekt in bijna 518 miljoen jaar fossielen uit Yunnanzon waardoor deze wezens naar voren komen als de oudst bekende vertegenwoordigers van de groep waaruit gewervelde dieren zijn geëvolueerd .

Er vormde zich een jonge scheut, werd sterker en sterker en vertakt zich uiteindelijk rijkelijk: het leven op onze planeet groeide zoals ze zeggen als een boom. Eerst kwamen meercellige organismen voort uit microben, daarna verschenen de eerste dieren in het stadium van evolutie, die later complexere vormen produceerden. Zo ontstonden de basislijnen van de evolutie, waaraan de dieren van vandaag nog steeds kunnen worden toegewezen. Gewervelde dieren, waaronder vissen, amfibieën, reptielen, vogels en zoogdieren, hebben kenmerken zoals een ruggengraat en een schedel. Er wordt aangenomen dat gewervelde dieren ooit zijn voortgekomen uit de voorouders van ongewervelde dieren, omdat de basis van deze fysieke kenmerken geleidelijk werd gevormd.

De controverse over de Cambrische organismen

Hoe dit precies gebeurde en hoe de vroege vertegenwoordigers van deze evolutionaire geschiedenis eruit zouden hebben gezien, blijft een spannende wetenschappelijke vraag. Een belangrijk aspect zijn de potentieel oudst bekende fossiele organismen die duidelijk in verband kunnen worden gebracht met de evolutie van gewervelde dieren. In dit verband is er al zo’n 30 jaar een discussie onder paleontologen over vreemde zeedieren waarvan de fossielen zijn gevonden in de Chinese provincie Yunnan.

Deze organismen, genaamd Yunnanozoa, zijn gedateerd op ongeveer 518 miljoen jaar geleden. Ze hadden wormachtige eigenschappen, maar leken ook structuren die sommige wetenschappers hebben geïnterpreteerd als prototypen van zogenaamde kieuwbogen. Het zijn anatomische kenmerken die de spieren, botten en bindweefsel vormen van delen van het gezicht en de nek bij gewervelde dieren. Hoe precies Yunnanozoa-structuren worden toegewezen, blijft tot op heden echter controversieel.

Onderzoekers onder leiding van Chenqi Tian van de Nanjing University presenteren nu de resultaten van de nieuw ontdekte Yunnanozoa-fossielen. Zoals ze uitleggen, tonen de 127 monsters in totaal verrassend goed bewaarde koolstofhoudende overblijfselen, waardoor ze voorheen onmogelijke structurele studies en gedetailleerde geochemische analyses van de voormalige lichaamsstructuren van Yunnanozoa konden uitvoeren. Er zijn verschillende moderne analysemethoden gebruikt, waaronder röntgenmicroscopie, scanning-elektronenmicroscopie en transmissie.

De basale positie in de afdaling geduwd

De onderzoekers konden bevestigen dat Yunnanozoa cellulaire kraakbeenachtige structuren in de keelholte heeft die een soort keelholteskelet vormen. Specifiek ontdekten ze dat er zeven bogen zijn gevormd door de extracellulaire matrix van zogenaamde microvezels. Al deze modules hebben hun eigen subsegmenten en bijlagen. De aangrenzende bogen werden verbonden door dorsale en ventrale horizontale staven, die een soort mand vormden. Volgens wetenschappers is deze combinatie van weefsels en structuren een kenmerk van gewervelde dieren: een mandachtig farynxskelet kan vandaag nog steeds worden gevonden in kaakloze vissen zoals lamprei en slijmprik, die als primitief worden beschouwd, leggen Tian en collega’s uit.

Wetenschappers concluderen dat nieuwe anatomische ontdekkingen de evolutionaire classificatie van Yunnanozoa in de kern van de levensboom van gewervelde dieren ondersteunen. Met een levensduur van ongeveer 518 miljoen jaar vertegenwoordigen ze nu de oudst bekende organismen die duidelijk kunnen worden toegeschreven aan de fylogenetische groep waaruit gewervelde dieren – en uiteindelijk wij – zijn voortgekomen.

Bron: Nanjing Institute of Geology and Paleontology, Chinese Academy of Sciences, artikel: Wetenschap, doi: 10.1126/science.abm2708

© wissenschaft.de – Martin Vieweg