Is er een mobiele telefoon bij u in de buurt? Dit is hoe het de hersenen beïnvloedt

Als je telefoon geluid maakt, onderbreekt dat dan wat je aan het doen bent? Dat zou tenminste typisch zijn. Onze geest is constant alert vanwege de smartphone. Dit heeft negatieve gevolgen.

Meer over gezondheid

Moment van verveling – Boem, we hebben een mobiele telefoon in onze handen. Een smartphone is niet alleen tijdverspilling, maar heeft ook een negatieve invloed op onze focus en aandacht.

Maar hoe precies – en hoe vinden we weer focus? Martin Korte, hoogleraar neurowetenschappen aan de TU Braunschweig, gaat in op deze vragen over smartphones. “We zetten de hersenen constant op scherp door altijd te luisteren naar trillingen en signalen”, zegt hij. Ons vermogen om te focussen is over het algemeen niet verminderd, maar de aandacht is verdeeld.

We doen iets essentieels weg

“De hersenen hebben slechts beperkte mogelijkheden”, zegt psycholoog Franziska Weiss, een onderzoeksmedewerker aan de universiteit van Dresden. Vroeg in het waarnemingsproces selecteert het de stimuli die verder verwerkt zullen worden. En vaak is het gewoon een kwestie van onze smartphone “pingen”. Als gevolg hiervan springt de aandacht – we vergeten hoe we het werk vreedzaam kunnen afmaken.

“Als we afgeleid raken, volgen we meestal WhatsApp-, Instagram- en Facebook-berichten of Tiktok-video’s”, zegt Korte. “Het is volledig ontworpen zodat je altijd op zoek bent naar de volgende melding.”

Het resultaat: gemiddeld duurt het ongeveer 9,5 minuut om terug te keren naar de oude taak. (“Je verliest er veel tijd mee, zodat je weer maximaal efficiënt kunt werken”, legt Korte uit, die er ook een boek over schreef).

De aanwezigheid van een mobiele telefoon schakelt het werkgeheugen uit

Als je af en toe op je mobiel blijft kijken, vergroot je ook de kans op fouten of ongelukken. “Als een smartphone wordt gebruikt tijdens het hardlopen of autorijden, leidt dit tot tragere reactietijden”, zegt Weiss. Dat kan gevaarlijk zijn.

En Korte zegt: “In tegenstelling tot andere activiteiten, verbruikt het gebruik van smartphones meer van onze cognitieve bronnen.” Radio op de achtergrond, telefoontjes of gesprekken – dit alles leidt ons veel minder af dan een smartphone.

Het is niet eens nodig om de mobiele telefoon actief te gebruiken. “Onderzoek heeft aangetoond dat alleen al het hebben van een smartphone in de kamer een effect kan hebben op het werkgeheugen”, zegt Weiss. Werkgeheugen is wat de wetenschap noemt wat leken kennen als kortetermijngeheugen.

“Blijkbaar wordt er aan sommige neuronen getrokken om de impuls om de mobiele telefoon aan te zetten te voorkomen”, zegt Korte.

Welke activiteiten op mobiel zijn bijzonder verslavend

Wanneer wordt smartphonegebruik een serieus probleem? Verslaving aan sociale netwerken of mobiele telefoons is geen erkende psychische aandoening. “Er is geen duidelijk criterium gevonden waaraan we overmatig smartphonegebruik kunnen meten”, zegt Weiß.

Negatieve effecten zijn niet alleen afhankelijk van het tijdstip van gebruik. Het hangt ook af van de inhoud die wordt geconsumeerd. “Sommige smartphonefuncties hebben een verslavender potentieel dan andere”, zegt Weiss. Sociale netwerken en computerspelletjes zijn veel belangrijker dan alleen het nieuws lezen.

Een toegenomen wens om een ​​smartphone te gebruiken is een belangrijk teken van problematisch gebruiksgedrag. “Mislukte pogingen om het gebruik en de moeilijkheden in het dagelijks leven te verminderen, ook in gevaarlijke situaties, zijn problematisch”, zegt Weiß.

Effect op hersenontwikkeling bij kinderen

Schermtijd moet dus beperkt zijn, vooral voor kinderen. “Je hoeft het helemaal niet te blokkeren, kinderen moeten daar ervaring kunnen opdoen”, zegt Korte. “Maar het is belangrijk dat ze ook tijd hebben voor andere dingen.” Dit is ook een belangrijk punt voor Weiss: “De smartphone mag de tijd die wordt besteed aan sporten of met vrienden niet vervangen.”

Daarnaast heeft te veel tijd voor een scherm doorbrengen ook invloed op de hersenontwikkeling. “Er zijn belangrijke verbanden aangetoond tussen problematisch gebruik en gedragsproblemen”, zegt Weiß. Deze omvatten moeilijkheden om met leeftijdsgenoten om te gaan en hyperactiviteit.

“Als kinderen al op de basisschool meerdere uren per dag voor een beeldscherm zitten, zie je ontwikkelingsachterstanden in taalgebieden. Daardoor spreken en begrijpen deze kinderen minder verschillende woorden”, zegt Korte.

Gezinnen moeten dus rituelen invoeren, bijvoorbeeld dat digitale media taboe zijn tijdens de maaltijden. Dan moeten volwassenen vooral het goede voorbeeld geven.

Gezonde dosis: Blijf bewust van internet af

En wat helpt volwassenen hun tijd op hun smartphones te beperken? Experts bevelen een bewuste aanpak aan in plaats van volledige overgave. “Mensen zijn gewoontedieren en het kost tijd om veranderingen door te voeren. Je moet volhardend zijn”, zegt Weiß.

Korte adviseert verder onderscheid te maken tussen online en offline tijd. “Het betekent dat je bewust, bewust en met interesse tijd doorbrengt op internet.” Plan hiervoor dan een paar uur per dag offline in.

Als je eenmaal vastzit in de smartphonetunnel, helpen autodidactische strategieën ook. “In situaties waarin je wilt stoppen maar niet kunt, heb je een ritueel nodig”, zegt de psychiater. Dit kan een wandeling in de frisse lucht zijn of een rondje sporten. “Dit alles helpt bij het reguleren van de stress die je misschien hebt geprobeerd te compenseren met je smartphone.”

Totale onthouding is tegenwoordig sowieso uit den boze. “De online wereld is net zo belangrijk als de offline wereld”, zegt Korte. “Het werkt gewoon niet goed als die twee door elkaar lopen.” (dpa/p)

Boekentip: meneer dr. Martin Curti: “Nieuw in het hoofd: hoe we onszelf kunnen bevrijden van de overbelasting van digitale zintuigen.” Duitse uitgeverij. 320 pagina’s, 24,00 euro.