Carrières in de wetenschap: hoe sociale aspecten tot succes leiden

V&L: Waarom is het soms zo moeilijk voor mensen om het belang van deze sociale interactie op het werk te beseffen?

Matthew Sutter: Ook wetenschappers reageren vaak op mijn opmerkingen en zeggen dat het vanzelfsprekend is dat we ons inspannen om met elkaar om te gaan. Je hoeft er niet over te praten. Tegelijkertijd wordt het dagelijkse academische leven helaas vaak gekenmerkt door competitief gedrag, afgunst en onenigheid over competentie. Om dit te voorkomen of in ieder geval te mitigeren, is regelmatige uitwisseling nodig om wederzijds begrip te ontwikkelen.

V&L: Je gaat in je studie onder meer in op het belang van geduld voor professioneel succes. Op welk gebied is geduld belangrijk in een academische carrière?

Matthew Sutter: Zonder geduld boek je niet veel vooruitgang in de wetenschap. Zo hebben we in februari 2000 een onderzoeksidee opgesteld dat we in 2010 na heen en weer, tien jaar later, uiteindelijk hebben gepubliceerd. We schreven aan vier van de vijf van de beste economische tijdschriften, maar geen enkele publiceerde het onderzoek. Daarna hebben we het herzien en verbeterd, en toen werd het eindelijk opgenomen in het vijfde tijdschrift. Dat kan alleen als je doorzettingsvermogen en een passende arbeidsovereenkomst hebt. Anders worden de projecten snel ergens goedkoop of verlaten verkocht. In onderzoek is tolerantie voor frustratie het beste. De meeste onderzoeksvoorstellen worden afgewezen. Het is erg frustrerend, en als je er niet tegen kunt, zul je geen plaats vinden in de wetenschap. Hierdoor verloor ik enkele van mijn beste mensen op het instituut. Ze kwamen naar me toe en zeiden: “Het werkt op mijn zenuwen en ik krijg steeds negatieve feedback, op enkele uitzonderingen na. Het duurt jaren om ideeën goed te krijgen. Ik ga liever naar een managementadviesbureau en doe projecten van drie maanden en dan is het klaar.” Het spijt me heel erg, maar dat begrijp ik heel goed. In een academische carrière is snel succes gewoon niet mogelijk.

V&L: Is het zo belangrijk voor wetenschappers om na te denken over hun werkelijke doelen?

Matthew Sutter: Het einddoel mag duidelijk zijn, want zo kun je lange periodes van droogte weerstaan. Het beeld van wandelen op een hoge berg past hier goed bij mij. Niet alles is altijd leuk op weg naar de top. Het is iets dat naar zweet ruikt. In het ergste geval moet je soms omdraaien en terug het dal inlopen om aan de andere kant naar de top te klimmen. Je doet het pas als je weet waarom je het doet. Ook in dit pad is het belangrijk om afstand te nemen of onderscheid te maken tussen wetenschappelijk werk en de psyche. Ik heb het zelf een aantal jaren moeten leren en probeer het nu door te geven aan mijn jeugd. Ik vatte afwijzing van onderzoeksvoorstellen of artikelen altijd heel persoonlijk op, in die zin dat ik dacht dat ik niet goed genoeg was. Het was een persoonlijke klap in het gezicht! Maar je bent zelf goed, alleen het project is niet goed genoeg. Aan dat laatste moet je werken. Dat is niet gemakkelijk, want je eigen werken zijn natuurlijk altijd je eigen uitdrukking van jezelf.

“Je moet niet wachten tot een ander het goede voorbeeld geeft of een doel nastreeft, maar zoveel mogelijk bijdragen.” Matthew Sutter

V&L: Het kunnen werken in teamverband is een steeds belangrijker vereiste voor de volgende generatie wetenschappers. Hoe ziet succesvol teamwork eruit?

Matthew Sutter: Als ik aan teamwork denk, denk ik altijd als eerste aan de uitspraak van Mahatami Gandhi: “Wees de verandering die je in deze wereld wilt zien.” Zo zie ik goed leiderschap in het team en spirit in werkgroepen voor me. Wacht niet tot iemand anders het goede voorbeeld geeft of een doel nastreeft, maar draag zoveel mogelijk bij. Wees zelf proactief, wees niet bang om de handen uit de mouwen te steken en je handen vuil te maken. Ook de organisatie van het teamwerk speelt een grote rol. Iedereen in het team moet zoveel mogelijk ervaring opdoen en betrokken zijn bij alle projectprocessen. Als promovendus moet je bijvoorbeeld leren: Waar ben ik goed in? Waar moet ik beginnen met werken? Welke administratieve vaardigheden zijn vereist? enz. Ik heb mijn labexperimenten 25 jaar geleden zelf geprogrammeerd. Tegenwoordig helpt het me te begrijpen of een personeelsprogramma zinvol is. Dit type groepsorganisatie, waar iedereen op alle vlakken bekend is, heeft een “goede geest” in de zin dat niemand ergens te slecht of te goed voor is, maar in principe iedereen een handje kan helpen.

V&L: Ze benadrukken het plezier van samen dingen doen…

Matthew Sutter: Ja, want succesvol zijn in een team is leuker. Ik vind het nog bevredigender dat ik niet alleen aan een succesvolle post heb gewerkt. Het is net als met voetbal: natuurlijk valt Robert Lewandowski op bij Bayern München, maar ook hij kan niets zonder zijn keeper, verdediger en middenvelder. Samen winnen is motiverend omdat je elkaar helpt en vooruit komt.