Klimaat in homeopathische doses

Binnenkort zijn er verkiezingen in Nederland – maar groene politiek raakt niet iedereen.

Klimaatverwevenheid? Hij werkt! In ieder geval in Nederland. Dag na dag blokkeerde Extinction Rebellion de A12 die naar het parlement in Den Haag leidde. Dag in dag uit arriveerde de politie, soms met waterkanonnen. Uiteindelijk was er na 27 dagen protest een onverwacht succes: vorige maand stemde het Parlement voor het afschaffen van subsidies voor fossiele brandstoffen zoals olie en gas. De belastingvoordelen van 46 miljard euro, vooral voor bedrijven, zullen naar verwachting afnemen.

“Veel mensen waren verrast door de hoeveelheid steun”, zegt Berthe van Soest van Extinction Rebellion Nederland (XRNL). Over de controverse over hardnekkige blokkades in andere landen voegt ze eraan toe: “Het gaat niet alleen om werk. “Er is ook een concreet doel nodig dat door velen wordt gesteund.”

In Nederland draagt ​​nog iets anders bij aan het succes: premier Mark Rutte gaat na dertien jaar met pensioen, zijn regering is nu uitsluitend interim-regering en de oude coalitie is uiteengevallen. De meerderheid is nu veranderd en het Parlement begint nieuwe vrijheden te ontdekken – ook op klimaatgebied.

De verkiezingen zijn gepland op 22 november. Onlangs hebben milieugroeperingen opgeroepen tot demonstraties – zowel vanwege het klimaat als vanwege de verkiezingen. “Klimaat is een probleem, maar speelt geen grote rol”, klaagt activist Berthe van Soest. Enquêtes uitgevoerd door onderzoeksinstituut I&O voor de krant Deolkskrant bewijzen dat 44% van de respondenten vindt dat de volgende regering meer aan het klimaat moet doen – dit is de laagste waarde sinds 2015. “Kiezers zijn van mening dat huisvesting, gezondheidszorg, immigratie en de strijd tegen armoede zijn belangrijker dan Belang”. Belangrijk.”, analyseert I&O. Maar de cijfers bieden nog een bijzonderheid: driekwart van de respondenten vindt het klimaatvraagstuk belangrijk. Maar bedrijven moeten eerst betalen voor de kosten van klimaatbescherming, zegt een derde van de ondervraagden. Minder broeikasgassen? Ja! Meer papier? Deze klimaatparadox is ook in Duitsland bekend.

Frans Timmermans zet dus nieuwe normen. Als vicevoorzitter van de Europese Commissie was de man verantwoordelijk voor de Green Deal. Het doel: klimaatneutraliteit in Europa in 2050.

Hij is nu de koploper op de nieuwe gezamenlijke lijst van de Groene Partij en de Sociaal-democraten. In het land van dammen en kanalen houden ze ervan om rond te dwalen en plannen te maken. Ook Timmermans en zijn hoofdplanner, de Nederlander Diederik Samsom (bijgenaamd de ‘Rode Ingenieur’), rekenen op een sterke staat en hoge klimaatdoelstellingen in Europa. Het missiemodel is van Barbara Mazzucato, een econoom die ook Robert Habeck waardeert. Maar toen Timmermans het EU-podium verliet, werd zijn Green Deal geannuleerd. De christen-democraten in het EU-Parlement stonden erop de klimaatimpact op de landbouw te verminderen, en de Europese Commissie heeft alles opnieuw gedefinieerd: de Green Deal staat nu bekend als een groene strategie voor herindustrialisatie. Dit alles wijst erop dat de Europese Unie de onvrede onder de bevolking vóór de Europese verkiezingen van volgend jaar wil voorkomen.

Dat weten ze in Nederland: vorig jaar kwam de landbouw in opstand tegen de klimaatdoelstellingen van het kabinet. Tegen 2030 moet de stikstofinput van landbouwbedrijven gehalveerd zijn. Er volgde een spervuur ​​van protest. Caroline van der Plas konaliseerde de onvrede en de Citizen Farmers’ Movement groeide uit tot Europa’s eerste anti-klimaatprotestpartij. Nu beweegt van der Plas naar rechts. In het televisieduel denkt ze dat ze immigratie ziet als een ‘vulkaan’ die ‘ontploft’. De boerenleider combineert zijn vermeende invasies van de binnenlandse rust met de stijl van andere acteurs ter rechter- en linkerzijde. Denk ook aan Sarah Wagenknecht, Orbán en Mélenchon…

Minister van Justitie Dylan Jeselgoz is de lijsttrekker van Ruttes rechts-liberale partij (VVD). Tijdens de verkiezingscampagne wijst ze er graag op dat ze voorheen ook staatssecretaris van Klimaat was. De kleur groen hoort tegenwoordig op ieder politiek CV. Ook al lijken sommige citaten cruciaal, zei Yeselgoz twee jaar geleden: “Ik steun geen hogere klimaatdoelstellingen zonder te weten hoe ik ze moet bereiken.” Een heel praktische zin. Dit wordt ook wel open voor technologie genoemd.

In Nederland zijn deze praktische trends zichtbaar in de nieuwe discussie over kernenergie. Er is al besloten om twee kernreactoren te bouwen. Ook Yesilgoz houdt vast aan deze plannen. Timmermans tegen. Het debat wordt zo zorgvuldig gevoerd dat de kwestie van de verkiezingen zelfs in een moeilijk coalitiedebat beslissend kan zijn. Kernenergie is terug als een kwestie die verdeeldheid zaait. Het leidt de aandacht af van urgentere taken op het gebied van klimaatbescherming.

Volgens Timmermans gaat het daarbij niet alleen om het terugdringen van de uitstoot. ‘Bestaanszekerheid’ – het veiligstellen van je bestaan ​​– is één van zijn sleutelwoorden. De rood-groene kandidaat probeert sociale en klimaatkwesties met elkaar te verzoenen. Subsidies voor elektrische auto’s in de garages van hogere inkomens moeten worden afgeschaft, terwijl staatsfondsen in plaats daarvan moeten worden geïnvesteerd in de bouw van zonnedaken op sociale woningen. Er moeten ook milieubelastingstimulansen en klimaatsubsidies komen. Timmermanns rood-groene coalitie ontwikkelt een model van een sociale en ecologische verzorgingsstaat – een voortzetting van zijn EU Green Deal, om zo te zeggen.

De middelen hiervoor kunnen afkomstig zijn uit eerdere olie- en gassubsidies. Maar het initiatief is nog steeds slechts een voorstel voor een besluit van het Parlement. De overeenkomstige wet moet na de verkiezingen worden gevolgd. Berthe van Soest dreigt desnoods opnieuw met een schorsing. Zondag was er in Amsterdam de eerste voorbode van een protest. “Ik doe mee”, zei Van Soest. Dit lijkt een oorlogsverklaring met een lange halfwaardetijd.