De ziekte van Parkinson behandelen: een nieuwe methode die vroege opsporing mogelijk maakt

drDoor de ontdekking van het eiwit in het hersenvocht kan de ziekte van Parkinson worden gediagnosticeerd lang voordat de ziekte zichtbaar wordt – en zelfs voordat hersenbeschadiging zichtbaar wordt. Een internationaal onderzoeksteam schreef dat de test de ontwikkeling van behandelingen aanzienlijk zou kunnen verbeteren In The Lancet Neurologie. In het Lancet-commentaar schrijven Daniela Berg en Christine Klein van het Universitair Ziekenhuis Schleswig-Holstein dat de methode voor het detecteren van defect alfa-synucleïne-eiwit een “game-changer” is voor de diagnose, het onderzoek en de behandeling van de ziekte van Parkinson. Het hoofd van de Duitse Vereniging voor Neurologie (DGN), Lars Timmermann, verwacht dat de bevindingen de komende jaren van invloed zullen zijn op nieuwe behandelingen.

Volgens schattingen leven er in Duitsland ongeveer 300 duizend mensen met de ziekte van Parkinson, waarmee het na de ziekte van Alzheimer de meest voorkomende neurodegeneratieve ziekte is. De behandeling van de ziekte van Parkinson is tot nu toe onderhevig geweest aan een groot dilemma: als de ziekte wordt gediagnosticeerd op basis van typische bewegingsstoornissen zoals tremoren of spierstijfheid, geldt dat ook voor de substantia nigra, die essentieel is voor het coördineren van bewegingen. jarenlang beschadigd.

Genetische risicofactoren zoals genetische varianten van GBA en LRRK2 verhogen het ziekterisico, evenals andere invloeden zoals leeftijd, blootstelling aan pesticiden of hersentrauma. Het verkeerd gevouwen eiwit alfa-synucleïne (alfa-synucleïne), dat voorkomt in zenuwcellen, speelt een grote rol. Ze kunnen samenklonteren en afzettingen vormen zoals zogenaamde Lewy-lichaampjes, die het belangrijkste kenmerk zijn van ziekte in de substantia nigra.

Het eiwit werd onlangs gedetecteerd in hersenvocht met behulp van een nieuwe methode, een zogenaamde Alpha-Synuclein Seed Amplification Assay (αSyn-SAA). In de huidige studie evalueerde het team onder leiding van Andrew Sideroff van de Universiteit van Pennsylvania in Philadelphia – inclusief onderzoekers uit Göttingen en Kassel – onderzoeken bij 1.123 mensen. Naast patiënten met de ziekte van Parkinson waren dit ook mensen met twee veel voorkomende vroege stadia van de ziekte – reukverlies en droom-slaapstoornissen – evenals gezonde mensen.

Over het algemeen vond de test het eiwit bij 88 procent van de Parkinson-patiënten. Bij mensen met de sporadische vorm van de ziekte – dat wil zeggen zonder een specifieke genetische risicofactor – toonde de test een positief resultaat bij 93 procent. Bij patiënten met genetische risicofactor GBA was dat 96 procent. Aan de andere kant was het percentage bij patiënten met de LRRK2-variant slechts 68 procent – de studies hier wijzen op een ander mogelijk mechanisme van de ziekte.

Bij mensen met de ziekte van vóór Parkinson was de incidentie sterk afhankelijk van de symptomen: als het reukvermogen was aangetast, kon het defecte eiwit bij 97 procent van de deelnemers worden gedetecteerd. Bij mensen met een droomslaapstoornis was het percentage slechts 63 procent.

Bijzonder belangrijk: bij de meeste deelnemers met de ziekte van vóór Parkinson, waarbij het eiwit aanwezig was in het hersenvocht, waren er geen aanwijzingen voor veranderingen in neuronen in de substantia nigra. Hieruit concludeert het team dat alfa-synucleïne een zeer vroege indicator kan zijn voor het ontwikkelen van een ziekte.

“Het grootste probleem met de ziekte van Parkinson is dat we te laat zijn met de behandeling”, legt Timmermann, directeur van de afdeling Neurologie van het Universitair Ziekenhuis Marburg, uit. “We moeten patiënten betrouwbaar kunnen identificeren voordat de hersenen beschadigd raken.” Uit het onderzoek bleek dat dit mogelijk is met de methode waarin wordt onderzocht.

Dit wordt ook bevestigd door de auteurs van het onderzoek: “Onze resultaten geven aan dat de αSyn-SAA-methode zeer betrouwbaar biomarkers voor de ziekte van Parkinson identificeert”, zegt co-auteur Luis Concha van biotechnologiebedrijf Amprion in een “Lancet.” Geciteerde kennisgeving. Dit maakt het mogelijk om de ziekte in een vroeg stadium te diagnosticeren. Blijkbaar verspreidden de gedenatureerde eiwitten zich voordat hersenbeschadiging werd ontdekt.

De methode bleek echter minder betrouwbaar bij mensen met de LRRK2-genvariant bij wie het reukvermogen niet was aangetast: hier was het infectiepercentage net geen 35 procent. Voor vrouwen in deze groep was het net geen 13 procent – in absolute aantallen: 3 van de 24.

Dit is ook een belangrijke bevinding: “De resultaten van onze studie hebben directe gevolgen voor de planning van klinische studies”, benadrukken de auteurs. Bij het screenen van behandelingen voor mensen met een LRRK2-genvariant moet rekening worden gehouden met de αSyn-SAA-score. “Evenzo moet men voor die therapieën die gericht zijn op alfa-synucleïne rekening houden met de mogelijkheid dat mensen zonder ophoping van het defecte eiwit anders op de behandeling kunnen reageren.”

Een blik op het recente verleden laat zien hoe belangrijk dit is: in 2022 mislukten twee grote onderzoeken met antilichamen tegen alfa-synucleïne – een grote tegenvaller voor onderzoek naar de ziekte van Parkinson. De gegevens van deze studie kunnen nu opnieuw worden geanalyseerd, rekening houdend met de huidige bevindingen, zegt Timmerman.

De Duitse commentatoren Berg en Klein benadrukken dat we “een nieuw tijdperk ingaan in de ontwikkeling van biomarkers en therapieën voor de ziekte van Parkinson”. Het vermogen om een ​​fout bij het vouwen van alfa-synucleïne te detecteren, is een “baanbrekende ontwikkeling”, schrijven ze. In vergelijking met onderzoek van cerebrospinale vloeistof (CSF) wordt echter een minder invasieve bloedtest aanbevolen. Een studie toonde onlangs aan dat dit in principe mogelijk is.

DGN-chef Timmermann kan zich voorstellen dat de resultaten van het onderzoek over een jaar of vijf terug te vinden zijn in nieuwe behandelingen.

“Aha! Tien minuten dagelijkse kennis” is de kennispodcast van WELT. Elke dinsdag en donderdag beantwoorden we dagelijkse vragen op het gebied van wetenschap. Abonneer je op de podcast op SpotifyEn Apple-podcastEn DeezerEn Amazon-muziek of rechtstreeks via een RSS-feed.