Afbrekers: Regenwormen produceren 140 miljoen ton voedsel
Vernietigers: Wormen produceren 140 miljoen ton voedsel
De aarde heeft meer wormen nodig! Een nieuwe studie heeft op indrukwekkende wijze aangetoond hoe belangrijk kleine bodemdieren zijn voor een duurzame mondiale landbouw.
© PhotographyFirm / Getty Images / iStock (details)
Alleen al in Duitsland leven er meer dan 40 soorten regenwormen, en wereldwijd meer dan 3.000 soorten, waarvan de bekendste de zonnedauwworm en de mestworm zijn (symbolisch beeld).
Toegewijde tuiniers waarderen en houden van hun tuinen Aisenia hortensis, wormcompost. De enthousiaste kleine helper verandert de compost immers in voedingsrijk vermihumus – een uitstekende plantenbemesting. Maar dit geldt niet alleen voor volkstuinen, zoals uit een onderzoek van de Colorado State University blijkt: 6,5 procent van de graanopbrengsten in de wereld en 2,3 procent van onze peulvruchtenopbrengsten zijn te danken aan regenwormen. Dit vertegenwoordigt ruim 140 miljoen ton van de mondiale voedselproductie, Wetenschappers rapporteerden ook over Stephen Fonte in het tijdschrift Nature Communications.
Als afbrekers spelen regenwormen een centrale rol bij de afbraak van organisch materiaal. De bekendste daarvan is de zonnedauw, die 9 tot 30 centimeter lang is (gewone regenworm, Limbricus terrestris) en grote compostwormen van 6 tot 13 cm. Luchtdoorgangen zorgen ervoor dat aerobe bacteriën van voldoende zuurstof worden voorzien en dode plantendelen beter afbreken. Regenwormen zorgen voor een goede bodemstructuur en zorgen ervoor dat voedingsstoffen beter beschikbaar zijn voor planten. Er is ook aangetoond dat ze de productie van plantengroeibevorderende hormonen ondersteunen en planten kunnen helpen zichzelf te beschermen tegen ziekteverwekkers in de bodem.
Ondanks deze kennis blijft de potentiële bijdrage van wormen en andere nuttige bodemorganismen aan de mondiale landbouwproductie slecht begrepen. Dit zal van cruciaal belang zijn voor de ontwikkeling van nieuwe en duurzame agro-ecologische strategieën. Om de kennislacune op te vullen, analyseerden Fonte en zijn collega’s mondiale kaarten van de overvloed aan wormen, bodemeigenschappen, kunstmestniveaus en gewasproductiviteit. Ze vergeleken vier granen (rijst, maïs, tarwe en gerst) en een aantal peulvruchten, waaronder sojabonen, erwten, kikkererwten, linzen en luzerne.
Bijgevolg hebben regenwormen de grootste impact op de graanproductie in het Zuiden: ze zijn goed voor 10% van de graangewassen in Afrika bezuiden de Sahara en 8% in Latijns-Amerika en het Caribisch gebied. Volgens de auteurs leveren algen in deze gebieden een grotere bijdrage omdat boeren daar doorgaans minder meststoffen en pesticiden gebruiken. In plaats daarvan zijn ze meer afhankelijk van regenwormrijke organische materialen zoals compost en gewasresten.
De toename van granen in Europa en Oost-/Zuidoost-Azië wordt geschat op 7,4 procent, wat ook boven het wereldgemiddelde ligt. De onderzoekers verklaren dit door de aanwezigheid van een groot aantal regenwormen in de bodem daar, wellicht als gevolg van lage pH-waarden. Dit is ook waar de absolute bijdrage het hoogst is, met een graanproductie van meer dan 40 miljoen ton.
“De bodem is nog steeds een enorme zwarte doos die we niet helemaal begrijpen.”Stephen Fonte, Colorado State Universiteit
“Als we onze bodem duurzamer kunnen beheren, kunnen we deze biodiversiteit beter benutten en duurzamere landbouwecosystemen creëren”, zegt Fonte. Hij wees ook op ander onderzoek waaruit bleek dat de bodem de helft van de biodiversiteit in de wereld bevat, veel meer dan eerdere schattingen van ongeveer 25 procent. “De bodem is simpelweg een heel complex leefgebied”, zegt de hoogleraar agro-ecologie. “Maar er zijn heel weinig pogingen gedaan om te begrijpen wat deze biodiversiteit betekent voor onze mondiale gewasopbrengsten.”
De informatie kan ook gevolgen hebben voor toekomstige inspanningen om droogte en erosie te verminderen, zei Fonte. Regenwormen verbeteren bijvoorbeeld de porositeit van de bodem en absorberen en slaan zo water op. De auteurs spreken zich echter uit tegen het planten van regenwormen waar ze nog niet bestaan. Integendeel, een beter beheer van de bodembiologie waar dieren al leven zou de landbouwproductiviteit verhogen en onze afhankelijkheid van landbouwchemicaliën verminderen. “De bodem is nog steeds een enorme zwarte doos die we niet helemaal begrijpen”, legt Fonte uit. “Dit werk laat zien dat er veel mogelijkheden zijn die we simpelweg negeren.”
Sta Javascript toe om de volledige functionaliteit van Spektrum.de te behouden.
“Analist. Schepper. Zombiefanaat. Fervente reisjunkie. Popcultuurexpert. Alcoholfan.”