Pensioenhervorming in Frankrijk: het meest gevoelige project van Macron

Pensioenhervorming is misschien wel het moeilijkste project van de tweede ambtstermijn van de Franse president Macron. Het wetsvoorstel wordt vandaag aan het parlement aangeboden. Het is al duidelijk dat angsten en schijnbare afwijzing.

Kristel keek ernaar uit om met pensioen te gaan en misschien twee jaar langer te moeten wachten: “Met pensioen gaan op 60, dat was prima. 62 – OK. Maar 64, dat kan niet.”

Crystelle is al 35 jaar caissière en het werk, zegt ze, wordt langzaam minder: “Het werk is erg zwaar – mentaal, maar ook fysiek. Ik moet veel tillen, het is vermoeiend.”

Eerste belangrijke punten gelekt

Misschien met pensioen op 64 in plaats van op 62 zoals voorheen: dit is een van de centrale punten van de hervorming die tot nu toe in de Franse media is uitgelekt. Wie zonder inhoudingen met pensioen wil, moet 43 jaar premie hebben betaald, daarna moet het minimumpensioen 1.200 euro bedragen.

Degenen die geen 43 jaar premie hebben betaald, moeten uiterlijk op 67-jarige leeftijd nog steeds zonder inhoudingen met pensioen kunnen gaan.

Een belangrijk doel van de overheid is het ontlasten van pensioenfondsen. Het klopt dat ze de afgelopen twee jaar overschotten hebben gehad. Volgens de onafhankelijke deskundigencommissie “Conseil d’orientation des retraites” zal de situatie tegen 2032 echter aanzienlijk verslechteren. Dat waarschuwde het in september in zijn jaarverslag.

De presidentiële partij is standvastig

Oror Bergi is de leider van de parlementaire fractie van de presidentiële partij Ennahda. Vanuit hun oogpunt is er geen manier om de oplossing te omzeilen.

Er moet nu een “gezamenlijke inspanning” zijn, eist ze – “dwz meer werken en later met pensioen gaan”. En alleen omdat een hervorming impopulair is, wil nog niet zeggen dat deze niet moet worden doorgevoerd.

Onvolledig project

In 2019 was er al een begin met deze hervorming – en sterke weerstand van de vakbonden en de bevolking. Desondanks duwde de regering hervormingen door het parlement.

Daarna werd de uitvoering opgeschort vanwege de pandemie. Premier Elizabeth Bourne heeft nu de vergeefse taak om het impopulaire project te beëindigen.

Opiniepeilingen wijzen op afkeuring

Volgens opiniepeilingen verwerpt de meerderheid van de Fransen hervormingen. Velen zien dit als een uiting van sociale tegenspoed en een andere zorg in tijden van inflatie en hoge energieprijzen.

Sterker nog, de plannen bevatten, voor zover ze tot nu toe bekend zijn, nog enkele blinde vlekken, zegt econoom Thomas Borcher. Hij waarschuwt dat de hervorming hard zal treffen voor mensen met fysiek veeleisende, laagbetaalde banen.

Vervroegd pensioen voor de moeilijkste werkers

De regering stelt echter dat mensen die in bijzonder moeilijke of gevaarlijke beroepen werken, het recht op vervroegd pensioen moeten blijven genieten. De criteria hiervoor staan ​​echter nog open, evenals de vraag wat er gebeurt met degenen die bijzonder vroeg beginnen met werken.

Een andere belangrijke vraag die in het kader van de hervorming nog niet is opgehelderd: hoe kunnen ouderen anders beter op de arbeidsmarkt worden geïntegreerd? Volgens cijfers van het Franse ministerie van Arbeid was eind 2021 een derde van de mensen tussen de 60 en 64 jaar nog aan het werk.

De erfenis van Macron

Voor president Emmanuel Macron is pensioenhervorming het belangrijkste project van zijn tweede ambtstermijn – en een project dat zijn politieke nalatenschap zal worden. Met enige moeite won hij de steun van de conservatieve “Republikeinen” in het parlement, die nu blijkbaar hervormingen wilden steunen.

Maar de vakbonden verklaarden unaniem gewelddadige protesten. Zelfs degenen die in feite als reformisten worden beschouwd. Kort nadat de plannen zijn gepresenteerd, zou er ’s avonds een gezamenlijke vergadering moeten zijn om verdere acties te coördineren.

Cyril Chabanier, leider van de vakbond Christian Workers, heeft al demonstraties aangekondigd, samen met andere vakbonden – als de aankondigingen worden bevestigd en de pensioenleeftijd wordt verhoogd.

Op 23 januari beslist het Franse kabinet over de hervormingsplannen. Vanaf eind januari wordt het project besproken in het parlement. Maar de regering en president Macron moeten voorbereid zijn op sterke tegenwind en een mogelijke golf van sociale protesten.