Heeft het Westen de door China geopende ‘Nieuwe Zijderoute’ onderschat?

Tien jaar geleden lanceerde China het ‘Nieuwe Zijderoute’-project: een trans-mondiale handelsroute over verschillende continenten. Waar ligt de Nieuwe Zijderoute tegenwoordig?

Het begon allemaal met een toespraak van Xi Jinping tien jaar geleden in Kazachstan. “Om nauwere economische betrekkingen tot stand te brengen, de samenwerking te verdiepen en de ontwikkeling in de regio Eurazië te bevorderen, moeten we het initiatief nemen en gezamenlijk een economische gordel langs de Zijderoute bouwen”, zei het Chinese staatshoofd en partijleider in de hoofdstad Astana. , in zijn toespraak. tijd. “Deze grote onderneming zal onderweg de mensen van alle landen ten goede komen.”

Dit was de eerste keer dat Xi aanvankelijk sprak over de zogenaamde Silk Road Economic Belt. Het doel was om de infrastructuur en economische betrekkingen van China naar Europa uit te breiden langs de routes van de oude Zijderoute.

Van Afrika tot de Noordpool

Onder Xi, toen nog vers in functie als staatshoofd en partijleider, waren dit de eerste ideeën over hoe het Chinese buitenlandse beleid in de toekomst vorm zou moeten krijgen. Een maand later ging Xi nog een stap verder: in Indonesië kondigde hij een ‘Maritieme Zijderoute’ aan. Hij bedoelde de zeeroute van China naar Italië.

Maar vandaag, tien jaar later, gaat de ‘Nieuwe Zijderoute’, officieel ‘Yi Dai Yi Lu’ genoemd, in het Engels ‘One Belt and Road’, veel verder en strekt zich uit over verschillende continenten en regio’s tot aan Afrika en Amerika. Azië en het Noordpoolgebied.

Pijpleidingen, havens en snelwegen

Havens, dammen, spoorwegen, snelwegen en pijpleidingen: China investeert enorme sommen geld in infrastructuurprojecten in andere landen over de hele wereld en maakt daar uitgebreid reclame voor in de Chinese staatsmedia. Alleen al in het eerste kwartaal van dit jaar telde het Duitse federale agentschap voor economische ontwikkeling, Duitsland Handel en Investeringen (GTAI), 274 nieuwe Belt and Road-projecten over de hele wereld, waaronder energie- en digitale transformatieprojecten.

Het aantal projecten groeit dus nog steeds vergeleken met dezelfde periode vorig jaar. De benaming van het “Belt and Road”-project wordt echter snel toegewezen: het is voldoende dat particuliere of staatsbouwbedrijven uit China het project uitvoeren.

Nieuwe manieren van financieren

De Chinese staat trekt zich steeds meer terug uit de financiering; Het investeringsbedrag is afgenomen sinds de investeringspiek in 2017. Dit werd ook bevestigd door Wang Yiwei, hoogleraar diplomatie aan de University of the People in Beijing. Over het geheel genomen beschouwt hij het project als een groot succes.

“China heeft geen geld meer, de binnenlandse economie vertraagt ​​en de binnenlandse schuld van het land is zeer hoog”, zei Wang. “Daarom ligt de focus van de Nieuwe Zijderoute momenteel niet op grootschalige bouwprojecten om infrastructuur aan te leggen.”

In plaats van Chinese banken treden particuliere bedrijven uit China en het buitenland steeds vaker op als investeerders. Ook investeerders uit Arabische en autoritaire landen als Saoedi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten, waarmee China zijn relaties voortdurend uitbreidt, worden steeds belangrijker.

Geopolitieke impact op infrastructuur

De kritiek neemt toe, vooral in landen die door democratieën worden geregeerd: China heeft infrastructuurprojecten gebruikt om partners te winnen en zijn geopolitieke invloed uit te breiden. Bovendien zijn veel van de projectlanden zwaar in de schulden gestoken en afhankelijk van China. Deskundigen waarschuwen ook voor militair gebruik van de infrastructuur.

Uit een onderzoek van het Kiel Institute for the World Economy (IfW) in maart bleek dat 60% van alle Chinese buitenlandse leningen nu het risico liep in gebreke te blijven. Om faillissementen te voorkomen, geeft China reddingsleningen uit.

“Deze reddingsleningen houden vaak indirect verband met het redden van Chinese banken die zouden lijden als ze failliet zouden gaan”, legt Alexander Sandkamp van IfW uit. “Chinese banken hebben de leningen oorspronkelijk verstrekt, en als de leners nu dreigen failliet te gaan, kunnen deze banken in het ergste geval in de problemen komen.” Daarom zullen deze reddingsleningen ook indirect de Chinese banken ondersteunen, zegt Sandkamp.

“Het Westen werd te laat wakker.”

Is dit winstgevend voor China? Ja, zegt Jürgen Mattis, China-expert bij het Duitse Economische Instituut in Keulen. Hij gelooft dat de financiële last voor China gedragen kan worden.

“Ik denk dat het Westen het initiatief lange tijd heeft onderschat”, zegt Mattis. “En vanuit China’s standpunt is dit over het algemeen een zeer groot succes, omdat het met veel landen partnerschappen heeft kunnen aangaan.”

Dit geldt zelfs voor sommige Oost-Europese landen. “Met andere woorden: landen die als het ware al tot de invloedssfeer van de Europese Unie behoren, of de Balkanlanden. Dit betekent dat er geopolitieke concurrentie is ontstaan, die ook wel als systemische concurrentie kan worden aangemerkt. Uiteindelijk zal de West werd te laat wakker”, zegt Mattis.

De G7-landen investeren 600 miljard euro

Om te kunnen concurreren met China hebben de G7-landen vorig jaar gezamenlijk een mondiaal investeringsprogramma in infrastructuur aangekondigd. Ze willen tegen 2027 wereldwijd bijna 600 miljard euro investeren.

“Dit is een poging om een ​​antwoord te geven”, zegt Mattis. “Maar als het om China gaat, is het meer een bliep dan een bliep; de bijdragen zijn enigszins beheersbaar.” Het Westen staat aan het begin van het inhaalproces, “omdat we lange tijd de geopolitieke betekenis van het Nieuwe Zijderoute-initiatief hebben gemist. Dit is wat de Europese Unie probeert te doen, en dit is wat het Westen als geheel probeert te doen.” Om dat te doen, dat is wat de G-7 probeert te doen, maar we hebben het daar langzamer en in kleinere afmetingen nodig.” Dat moet veranderen.

De Chinese leiding wil het tienjarig bestaan ​​in oktober vieren – met het Zijderouteforum in Peking. Verwacht wordt dat westerse staatshoofden en regeringsleiders weg zullen blijven van de conferentie. Aan de andere kant heeft de Russische president Vladimir Poetin zijn deelname al bevestigd.