Wetenschap – Studie: meer dan de helft van de grootste meren verliest water – Kennis

Boulder (dpa) – Meer dan de helft van ’s werelds grootste meren verliest water. Dat meldde een internationaal onderzoeksteam na evaluatie van satellietgegevens in het tijdschrift “Science”. Volgens wetenschappers is de droogte grotendeels te wijten aan de opwarming van de aarde en menselijke consumptie. De analyse bevat echter niet alleen slecht nieuws: de auteurs geven ook informatie over hoe de waterdruppel kan worden verminderd.

Natuurlijke meren en stuwmeren slaan ongeveer 87 procent van ’s werelds zoet water op, hoewel ze slechts 3 procent van het landoppervlak beslaan, schrijft de groep. Maar op veel plaatsen worden die waterreservoirs bedreigd: het noordoosten van Spanje meldde onlangs dat de reservoirs in Catalonië slechts voor 26 procent vol zijn na maanden van droogte – een jaar geleden was dat nog 58 procent. In het Gardameer in Italië is onlangs een ongewoon lage waterstand geregistreerd.

Meren worden over de hele wereld kleiner

Studies van de afgelopen jaren hebben aangetoond dat meren over de hele wereld kleiner worden, waarbij klimaatverandering herhaaldelijk wordt genoemd als een factor in deze ontwikkeling. Het is echter moeilijk om de exacte wereldwijde impact van klimaatvariabiliteit op korte en lange termijn op water dat in meren is opgeslagen te bepalen, aangezien menselijke activiteiten zoals reservoirbeheer, waterwinning en veranderingen in landgebruik ook een rol spelen.

De studie, geleid door het team onder leiding van hydroloog Fangfang Yao van de Universiteit van Colorado in Boulder, schetst nu een nauwkeuriger beeld. Onderzoekers hebben een techniek ontwikkeld voor het meten van veranderingen in waterstanden in bijna 2.000 van ’s werelds grootste meren en reservoirs, die samen bijna 90 procent van al het zoetwater bevatten dat in meren is opgeslagen.

53 procent met aanzienlijke waterverliezen

Om veranderingen in waterstanden vast te leggen, gebruikte het team 250.000 satellietbeelden van 1992 tot 2020. Het resultaat: 53 procent van de meren in de wereld heeft waterverliezen geregistreerd, waarvan sommige aanzienlijk. Gemiddeld ging het om zo’n 22 gigaton per jaar. Dit komt overeen met ongeveer de helft van het watervolume in het Bodenmeer, dat zelf wordt vermeld als een krimpende watermassa op een interactieve kaart die voor het onderzoek is gepubliceerd.

Om deze evolutie te verklaren, hebben wetenschappers klimaat- en hydrologiemodellen gebruikt. Dienovereenkomstig zijn klimaatverandering en menselijke consumptie primair verantwoordelijk voor de afname van de grootte van natuurlijke meren. In tegenstelling tot eerdere studies was het mogelijk om waterverlies niet alleen in droge gebieden te detecteren, maar ook in vochtige gebieden van de wereld, zoals de tropen.

Kijkend naar de reservoirs, ontdekte het onderzoeksteam aanzienlijke waterverliezen voor tweederde van deze watermassa’s. Dit was voornamelijk te danken aan deposito’s. Dit gebeurt omdat sluiswanden het natuurlijke transport van sedimenten in rivieren zoals zand, grind of puin voorkomen. Na verloop van tijd bouwt dit sediment zich op in de reservoirs, waardoor hun volume afneemt.

Onlangs waarschuwde een studie van de Verenigde Naties in het tijdschrift Sustainability dat de reservoirs in de wereld tegen 2050 ongeveer een kwart van hun oorspronkelijke opslagcapaciteit dreigen te verliezen als gevolg van het binnendringen van sediment. Voor Duitsland werd een volumeverlies van 35 procent verwacht.

24 procent significante stijging

Terwijl de meeste meren in de wereld krimpen, heeft 24 procent volgens het huidige werk een aanzienlijke toename van het watervolume gezien. Deze omvatten wateren in dunbevolkte gebieden van het Inner Tibetan Plateau, de Great Plains van de Verenigde Staten en gebieden met nieuwe reservoirs zoals de Yangtze-, Mekong- en Nijlbekkens. Müritz in Mecklenburg-Vorpommern staat ook vermeld als een meer van toenemende omvang op de interactieve kaart die bij het onderzoek hoort.

De auteurs benadrukken dat hun analyse niet alleen een inventarisatie is, maar ook aanknopingspunten bevat voor mogelijke oplossingen. “Als menselijke consumptie een belangrijke factor is achter de achteruitgang van de wateropslag van meren, kunnen we ons aanpassen en nieuwe strategieën verkennen om de achteruitgang op grote schaal te verzachten”, zegt co-auteur Ben Livne. Als voorbeeld noemt hij het Sevanmeer in Armenië, waar de regulering van de wateropname zorgt voor een toename van het volume.

Geofysicus Sarah Cooley van de Universiteit van Oregon benadrukt in een commentaar op het onderzoek hoe belangrijk dergelijke wetten overal ter wereld zijn. Ze wijst op de bevinding dat bijna een kwart van de wereldbevolking in een stroomgebied met een groot drooggevallen meer woont: “Gezien het belang van deze meren voor ecosystemen, watervoorziening, irrigatie en/of waterkracht, zijn de mogelijke gevolgen van het droogleggen van meren van groot belang. zowel lokaal als mondiaal belang.” “.

© dpa-infocom, dpa: 230518-99-737727/4