VS: Wat doet de diplomatieke Olympische boycot? | Sport | DW
De Engelsman Charles Cunningham Boycott, geboren in 1832, was zo’n slechte man dat ooit niemand iets met hem wilde doen. De pachters van zijn land in Ierland betaalden hun huur niet meer, alle bedienden namen ontslag, niemand kocht of verkocht hem, en zelfs de post keerde niet terug naar het graafschap wat hij moest bezorgen. Sindsdien heet de collectieve afwijzingsstrategie boycot, gebaseerd op de vorm van protest die Ierse boeren gebruiken.
De Verenigde Staten hebben nu hun diplomatieke boycot van de Olympische Winterspelen in Peking van 4-20 februari 2022 aangekondigd. Zoals de woordvoerster van het Witte Huis Jen Psaki zei, zal de regering van president Joe Biden geen diplomatieke of officiële vertegenwoordigers naar China sturen. De achtergrond hiervan is de aanhoudende “genocide” in de autonome regio Xinjiang en andere mensenrechtenschendingen. De regering van de Verenigde Staten zal Amerikaanse atleten uit het thuisland aanmoedigen. Op de vraag waarom de Amerikaanse regering afzag van een volledige boycot van de Spelen, zei Psaki dat ze atleten die intensief trainden voor de Spelen niet wilde straffen.
Volgen andere regeringen het voorbeeld van de Verenigde Staten?
Mogelijkheid om games te beschadigen
Jürgen Mittag, een expert op het gebied van sportbeleid aan de Duitse Sportuniversiteit in Keulen, zei over DW vóór het besluit van de Amerikaanse regering. De wereld verwacht dat het proces medio januari zijn hoogtepunt zal bereiken. Dan, volgens Maytag: “Men zal kunnen zien of er echt een gezamenlijke actie is, dat wil zeggen of er meer staatshoofden en regeringsleiders zullen zijn die er niet zullen zijn. In dit geval zouden de Olympische Spelen zeker worden beschadigd En het Chinese leiderschap zou geschaad zijn als ze niet besefte waar ze echt op hoopte van deze games: positieve onderwerping en vooral meer goedkeuring voor hun land.
Boycots en bedreigingen om politieke redenen hebben een lange traditie in de Olympische Spelen. Zo namen Spanje, Nederland en Zwitserland niet deel aan de Zomerspelen van 1956 in Melbourne – een protest tegen de invasie van Hongarije door de troepen van het Warschaupact. In de jaren zestig en zeventig gebruikten landen ten zuiden van de Sahara boycotbedreigingen om te voorkomen dat de apartheidsstaten Zuid-Afrika en Rhodesië van de grond kwamen.
Nadat Rusland eind 1979 Afghanistan had bezet, boycotten 42 landen het jaar daarop de Spelen van 1980 in Moskou. Rusland en 19 andere landen reageerden vier jaar later door weg te lopen van de Los Angeles Games. In 1988 stuurde Noord-Korea geen spelers naar de spelen in de Zuid-Koreaanse hoofdstad Seoel, en vijf andere landen volgden. Al voor de Zomerspelen van 2008 in Peking werd er opgeroepen tot een boycot vanwege mensenrechtenschendingen in Tibet, maar die hadden geen gevolgen.
Meer dan alleen een “county light”
Een diplomatieke boycot, soms de boycot van een politicus genoemd, functioneert als een “zachte” versie van een boycot van actieve mensen – maar alleen op het eerste gezicht, zoals Jürgen Mitag uitlegt: “Uiteindelijk, afhankelijk van de ernst van deze boycot, zal elke afzonderlijke gebeurtenis kan tot op zekere hoogte worden beschadigd” . Zoals in het geval van de Europese kampioenschappen voetbal in Polen en Oekraïne in 2012, toen verschillende Europese regeringsleiders en de Europese Commissie alle uitnodigingen om wedstrijden bij te wonen in Oekraïne afwezen om te protesteren tegen de gevangenneming van de toenmalige oppositiepolitica Joelia Timosjenko.
Professor Jürgen Mittag leidt het Instituut voor Europese Sportontwikkeling aan de Sportuniversiteit van Keulen
Daarentegen haalde de afwezigheid van voormalig bondspresident Joachim Gauck van de Winterspelen van Sochi 2014 de krantenkoppen in Duitsland, maar niet internationaal. Gauck rechtvaardigde zijn afwijzing van mensenrechtenschendingen in Rusland. Wetenschapper Maytag zegt dat de diplomatieke boycot zich ontwikkelt als de impact van meer regeringen die betrokken raken – vooral wanneer ze worden geconfronteerd met landen als Rusland of China: “China is een zware mondiale politieke macht, een mondiale macht die de middelen voor diplomatieke boycots initieert omdat het vreest dat China elders met bijwerkingen zal reageren. Dit kan leiden tot ongemakken die men niet per se wil hebben.”
Amnesty: noch voor, noch tegen de boycot
Volgens Amnesty International is de mensenrechtensituatie in China na de Zomerspelen van 2008 niet verbeterd – integendeel, zoals het recente geval van tennisser Peng Shuai aantoonde. De mensenrechtenorganisatie riep “buitenlandse regeringen op om te profiteren van de Olympische Winterspelen van 2022 om de aandacht te vestigen op de schrijnende mensenrechtensituatie en om duurzame verbetering te eisen waartoe de Chinese autoriteiten zich hebben gecommitteerd”, zegt Dirk Bleiter, China-expert bij Amnesty German DW. “Het is aan buitenlandse regeringen om het juiste formaat te kiezen. Amnesty zelf steunt of verzet zich niet tegen een gameboycot, wat die ook mag zijn.”
EU zonnebloem test
Begin juli riep het Europees Parlement de EU-regeringen op om “uitnodigingen aan regeringsvertegenwoordigers en diplomaten om deel te nemen aan de Olympische Winterspelen van 2022 in Peking af te wijzen zolang de Chinese regering geen duidelijke verbetering heeft in de mensenrechtensituatie in Hong Kong. Kong, de Oeigoerse regio’s Xinjiang, Tibet en Mongolië.” binnenland en andere delen van China. Jürgen Mittag van de Sportuniversiteit van Keulen ziet de Winterspelen in Peking en daarna het WK voetbal in Qatar als een ‘zonnebloemtest’, oftewel een toetssteen voor de Europese Unie: ‘Ik heb sportdiplomatie tot een van haar motto’s gemaakt, zeer specifieke tools ontworpen, maar het werkte er niet echt mee, of in zeer beperkte mate.
Het Olympisch Stadion in Berlijn in regenboogkleuren – als symbool tegen seksisme
Het debat over regenboogverlichting tijdens de Europese voetbalkampioenschappen van afgelopen zomer toonde aan hoeveel aandacht voor mensenrechten nu op de agenda van de sport staat. “De relatie tussen sport en politiek wordt momenteel opnieuw in evenwicht gebracht en opnieuw onderhandeld”, zei Maytag. Het is nog niet duidelijk welke richting dit pad zal uitgaan en waar het zal eindigen. De diplomatieke boycot van de Winterspelen in Peking zou de eerste aanwijzingen kunnen geven. Trouwens, voor Charles Boycot in de negentiende eeuw eindigde het pad in een nederlaag: als we de maatregelen om Ierse boeren te boycotten opzij zetten, verliet de mensenhandelaar het eiland.
Het artikel is bijgewerkt naar aanleiding van het besluit van de Amerikaanse regering.
“Slechte koffienerd. Analist. Ongeneeslijke baconbeoefenaar. Totale twitterfan. Typische voedselliefhebber.”