Schepen laten “slip marks” achter die gemaakt zijn van microplastics
Het is al lang bekend dat de oceanen vervuild zijn met kleine plastic deeltjes. Het feit dat de scheepvaart een belangrijke bron van microplastics is, is tot dusver echter onderschat. Veel van de deeltjes zijn echter afkomstig van bindmiddelen die worden gebruikt in verven op schepen, zoals onderzoekers nu hebben aangetoond in monsters uit de Noordzee. Schepen laten een “slipmark” achter die is gemaakt van microplastics, vooral op zee.
In de oceanen hoopt plastic afval zich nu op in enorme wervelingen of wordt het afgebroken tot microplastic deeltjes. Een biljoen ton plastic deeltjes zwemmen in het water en worden nu aangetroffen in diepe zeesleuven en in het zee-ijs van de Noordpool. Verpakkingsafval uit woningen is de grootste bron van dit plastic afval, maar ook vissersschepen en koopvaardijschepen worden verdacht, omdat daar vaak plastic netten verloren gaan en het afval van boord wordt gegooid.
Welke rol speelt scheepsverf?
Onderzoekers die samenwerken met Christopher Dibke van de Karl von Ossitsky Universiteit in Oldenburg onderzoeken nu voor het eerst of verf op schepen ook een rol speelt bij vervuiling door plastic deeltjes met behulp van monsters uit de Noordzee. Ze wilden ook een overzicht krijgen van de deeltjesverdeling daar. Hiervoor nam het onderzoeksteam in het najaar van 2016 en 2017 watermonsters met het onderzoeksschip “Heincke” in Duitse Bocht op een diepte van ongeveer twee meter – vooral in de buurt van belangrijke scheepvaartroutes. Met behulp van roestvrijstalen zeven filterden de wetenschappers plastic deeltjes met een diameter kleiner dan een millimeter uit de monsters en bepaalden ze de chemische samenstelling van de verzamelde deeltjes.
Voor de analyse splitsten onderzoekers de plastic deeltjes eerst in kleinere delen bij temperaturen rond de 600 graden Celsius, en scheidden ze vervolgens op basis van hun moleculaire massa en chemische eigenschappen, zodat ze de deeltjes aan verschillende materiaalgroepen konden toewijzen. Vervolgens bepaalde het team het blok van de relevante breuken. “Eerdere studies identificeerden alleen deeltjesaantallen voor de Noordzee”, legt Deepk Papara Schultz Bucher’s collega uit.
Twee derde is afkomstig uit volumes
Het blijkt, tegen verwachting in, dat de geïdentificeerde plastic deeltjes voornamelijk polyvinylchloride (PVC) waren, evenals zogenaamde acrylaten en polycarbonaat, die onder meer een waterdichte kunststof zijn. In alle monsters die samen werden genomen, was de massa ongeveer tweederde en in individuele monsters was de massaverhouding 80 procent, rapporteren de onderzoekers. Plastic verpakkingsmaterialen zoals polyethyleen (PE), polypropyleen (PP) en polyethyleentereftalaat (PET), die voorheen als het grootste bestanddeel van microplastics in de zee werden beschouwd, maakten een veel kleiner aandeel uit. “We hadden een dergelijke distributie niet verwacht”, bevestigt Schultz Butcher.
In verder onderzoek konden Depeck en zijn collega’s eindelijk de oorsprong van de plastic deeltjes verklaren: terwijl deeltjes uit de verpakking voornamelijk aan de kust voorkomen, overheersen andere soorten plastic in de open Noordzee en in de monding van de Elbe – vooral in de buurt van grote scheepvaartroutes. “We nemen aan dat deze deeltjes afkomstig zijn van verven op schepen, aangezien dergelijke kunststoffen worden gebruikt als bindmiddel in bijvoorbeeld acrylverf of epoxyharsen”, aldus het rapport van de Environmental Chemist. De kunststoffen in scheepsverven zijn bedoeld om ongewenste groei te voorkomen, maar worden door wind en golven van de rompen verwijderd. De onderzoeker vervolgt: “We gaan ervan uit dat schepen een soort” slip marks “in het water achterlaten, die worden beschouwd als een bron van microplastics die niet minder belangrijk zijn dan bandenslijtage van auto’s op de grond.
Een wereldwijd probleem, voorheen onderschat
Het resultaat geeft aan dat er op open zee al veel meer microplastics worden gevormd dan eerder werd gedacht. Volgens andere studies komen alleen al in de Europese Unie elk jaar enkele duizenden tonnen verf in het mariene milieu terecht, waarschuwden de onderzoekers. De gevolgen van deze besmetting kunnen enorm zijn. Scheepsverven bevatten ook zware metalen en andere additieven die voor veel organismen giftig zijn. Om de effecten en het verloop van deze microplastic in het milieu verder te verduidelijken, voert het team nu verdere studies uit, bijvoorbeeld in estuaria en sedimenten.
Bron: Karl von Ossitsky University in Oldenburg, artikel: Environmental Science and Technology, Doi: 10.1021 / acs.est.0c04522
“Analist. Schepper. Zombiefanaat. Fervente reisjunkie. Popcultuurexpert. Alcoholfan.”