Publieke omroep in Frankrijk: waarom betaalt Parijs zendkosten?
DrCritici van Duitse omroepbijdragen krijgen het in handen omdat Frankrijk nu laat zien wat te gemakkelijk lijkt: Parijs schrapte de uitzendtarieven snel en moeiteloos, zonder structurele hervormingen maar met de belofte om te blijven zorgen voor financiering door de publieke media.
En zo hield Emmanuel Macron zijn eerste verkiezingsbelofte voor de zomervakantie. In maart van dit jaar kondigde hij in het bijzijn van slechts ongeveer 200 supporters de afschaffing van de zendvergoeding van 138 euro per jaar aan, omdat hij de koopkracht van gezinnen wilde vergroten.
Maar de verandering in Frankrijk kan niet zomaar worden overgedragen aan de Bondsrepubliek, omdat het medialandschap slechts moeilijk te vergelijken is. In Frankrijk waren er goede redenen, vooral officiële, om de licentievergoeding af te schaffen. Tot nu toe is € 138 aan verblijfsbelasting in rekening gebracht. Aangezien Macron dat laatste heeft uitgefaseerd en in 2023 definitief voor alle huishoudens wordt afgeschaft, zal de administratieve inspanning om de licentievergoeding door te laten gaan enorm zijn.
Bij nader inzien blijkt ook de afschaffing van de jaarlijkse vergoeding een allocatiehoax: op het eerste gezicht zijn de belastingbetalers opgelucht, maar Macron wil de 3,7 miljard euro die verloren is gegaan aan btw-inkomsten goedmaken. Zoals bekend is de belasting over de toegevoegde waarde een van de belastingen die gezinnen met een laag inkomen het meest treffen.
Daarnaast wordt gesuggereerd dat voor omroepen alles hetzelfde blijft. Maar wanneer het Parlement stemt over de jaarlijkse begroting van de Radio en Televisie Corporation, kan niemand de beloofde continuïteit van de financiering van de stations garanderen, zoals vastgelegd in de Grondwet. Zelfs degenen die denken dat afschaffing te laat is, bekritiseren het nu als een voorbarige, zelfs geïmproviseerde hervorming.
Conservatieve senator Jean-Francois Husson bekritiseerde de regering voor “het verzenden van de aftiteling voor het begin van de show”. In een reportage een paar weken geleden riep hij op tot samenvoeging van televisie- en radiostations.
volgens Onderzoek Door mediawetenschapper Julia Cage voor de linkse Jean Jaures Foundation, is meer dan de helft van de ondervraagden in Frankrijk voorstander van het handhaven of hervormen van licentievergoedingen, die zij als eerlijker beschouwen. Slechts 20% vindt de annuleringsbeslissing correct. Kagi waarschuwt in haar analyse voor de verzwakking van de democratische cultuur van debat en meningsvorming.
Het pleit voor hervormingen op basis van het Scandinavische model. In Finland, Zweden en Noorwegen worden licentievergoedingen geheven in verhouding tot het inkomen, waardoor het “fiscaal eerlijker” is. Dit betekent dat de vergoeding volgens de deskundige “beter acceptabel en acceptabel” is voor bewoners.
Voormalig president Nicolas Sarkozy had al in 2008 aangedrongen op de aankondiging Omroepen geschrapt en dus financieel verzwakt. Macron noemde publieke omroepen ooit een “schande”. Het betekende vooral verhulde bestuurlijke structuren en een gebrek aan inspanning om een jong publiek voor zich te winnen.
Franse media zijn van miljardairs
Net als in Duitsland weerspiegelen de voor- en nadelen van het debat in Frankrijk ook een sociale kloof: openbare radioprogramma’s zijn elitair en neigen naar links. Dus wat op het eerste gezicht een populaire statistiek lijkt, is ook een populaire statistiek. De parlementsleden van de Rally Nation (RN)-partij van Marine Le Pen stemden echter tegen het intrekken van de vergoedingen voor uitzendlicenties, omdat ze van mening zijn dat hervorming niet genoeg is.
Veel reactionaire stemmen juichen de afschaffing toe en wensen dat dit slechts een eerste stap is op weg naar privatisering. Onder hen is de mislukte rechtse presidentskandidaat Eric Zemmour, die zijn populariteit te danken heeft aan een dagelijks programma op een privézender van miljardair Vincent Bollory. Dat laatste is geen uitzondering.
Tientallen miljardairs in Frankrijk bezitten meer dan 80 procent van de nationale kranten, 95 procent van de politieke tijdschriften en meer dan de helft van de radiostations. Zovelen zien door de staat gefinancierde media als een belangrijk evenwicht in tijden van nepnieuws.
Het cultureel conservatieve tijdschrift Kosor constateert echter met tevredenheid dat er geen protest was onder de bevolking en analyseert de commentaren op sociale media als bevestiging van de onenigheid tussen het “volk en de elite”: een tank van progressieve moraal en Het beschrijven van de Bobo-cultuur van de Parijse elite”.
Als je regelmatig naar het avondjournaal van de nationale tv-zender France 2 kijkt, heb je zeker niet de indruk dat je naar het eliteprogramma zit te kijken. Niet alleen ziet het hoofdnieuwsprogramma tijdens de zomervakantie eruit als een kleurrijk overzicht van gemengde berichtgeving. Politiek relevante onderwerpen of zelfs ontwikkelingen in het buitenlands beleid worden vaak pas genoemd na meldingen van woningbranden of sneeuwstormen op de snelweg.
Aan de andere kant zijn nationale radiostations zo divers in hun programmering dat schrijvers niet alleen waar voor hun geld krijgen. Allesbehalve een minderheidsprogramma voor Parijzenaars is het ochtendprogramma van France Inter, dat een marktaandeel heeft van 14,5 procent.
Nadat ze beweerde dat ze erg links was, zeiden gastcommentatoren van alle politieke overtuigingen elke dag. Met bijna zeven miljoen luisteraars is France Inter het meest beluisterde radiostation in Frankrijk.
“Totale ninja voor sociale media. Introvert. Maker. Tv-fan. Bekroonde ondernemer. Webnerd. Gecertificeerde lezer.”