Inwoners van bontsteden: vossen worden aangetrokken door grote steden | vrije pers
In Berlijn verplaatsen ze zich bij de autoriteiten, in bussen en op daken. Vossen komen in sommige grote steden vaker voor dan in veel beboste gebieden. wat is dit allemaal?
Als de schoen voor de voordeur in Berlijn ontbrak, is de veronderstelling dat het een vos was. Dieren zijn niet langer een zeldzaamheid in de grote steden, ze zijn nu bijna overal in de hoofdstad te vinden. Ook kan het voorkomen dat een exemplaar op een dak dwaalt, in een bus gaat zitten of door een instantie in een kartonnen doos moet worden opgehaald.
“Het kan ook gebeuren dat een vos op een picknickkleed in de botanische tuin zit”, zegt wildlife-expert Sophia Kimmig, die al enkele jaren onderzoek doet naar het vossenleven in de stad. In de weide voor het Berlijnse Reichstag-gebouw is de kans om sierlijke dieren met voornamelijk rode vacht en amberkleurige ogen te ontmoeten vooral goed in de schemering.
en de Roodharige vaste gast in de tuin van Bellevue Palace Het heeft zelfs een naam – “Theo” naar voormalig bondspresident Theodore Hughes. Meer dan 10.000 Instagram-gebruikers hebben eerder meegewerkt aan het vinden van de naam. “Volgens schattingen leven er ongeveer 5.000 tot 12.000 vossen in Berlijn, maar de absolute meerderheid van de vossen leeft in de schaduw en onopgemerkt”, zegt natuurbioloog en auteur Kimmig (“Of Foxes and People”).
Meer vossen in steden dan in het wild
Vossen leven ook in andere grote Duitse steden. Dieren komen daar vaak vaker voor dan de soorten die in het wild leven. “In München-Schwabing is de dichtheid van vossen bijvoorbeeld 10 tot 15 keer hoger dan die van vossen in de Beierse bossen”, zegt Kimmig.
Er leefden ook relatief veel vossen in Zürich, bijvoorbeeld met elf of in Bristol, Engeland, met 19 dieren per vierkante kilometer. In Duitsland zijn er op het platteland gemiddeld 0,5 tot 1,5 vossen per vierkante kilometer.
Aan de andere kant zijn grote steden interessant vanwege hun voedselvoorziening. “Vossen voeden zich voornamelijk met muizen, maar ook met muizen en regenwormen, en ze houden ook van gevallen fruit in de tuinen en het strooisel van mensen”, zegt Kimmig. “In de stad zijn vossen meer verzamelaars dan jagers”, voegt Dirk Ehlert toe, een natuurexpert bij de afdeling ecologie van de Berlijnse Senaat.
Daarnaast zijn grote steden door hun heterogene structuur bijzonder geschikt als woonruimte. “De vos heeft niet per se veel groen nodig, maar bovenal heeft hij plekken nodig om zich terug te trekken, zoals heidevelden en omheinde gebieden”, zegt Kimmig. “Vossen zijn erg bedreven in het vinden van plekken in de stad die wij mensen niet vinden.”
“Het meest succesvolle Land Carnivore-spel op aarde”
De hitte deert de dieren niet veel. “De vos is een van de weinige soorten in de stad die goed tegen de hitte kan”, zegt Kimmig. Een vos krijgt zijn vochtbehoefte voornamelijk van muizen. “Vossen kunnen een zeer breed temperatuurbereik verdragen”, zegt Kimmig. “De vos is het meest succesvolle roofdier op aarde omdat hij zo veerkrachtig is.”
De grootste verstorings- en stressfactor voor dieren in de stad is de mens. Er wordt al eeuwenlang in het wild op vossen gejaagd, en in grotere mate in Duitsland dan waar dan ook in Europa. “Elk jaar worden er in Duitsland ongeveer 450.000 vossen gedood”, zegt Kimmig. Vanuit wetenschappelijk oogpunt is deze praktijk twijfelachtig, omdat verschillende onderzoeken hebben aangetoond dat de omvang van vossenpopulaties zichzelf reguleert via voedings- en sociale structuren.
Omdat de angst voor mensen groot is, schatten vossen gevaren vaak verkeerd in. “Voetgangers lijken bedreigender dan de auto”, zegt Kimmig. Dit is de reden waarom vossen zich vaak terugtrekken op zogenaamd veiligere maar drukke plaatsen zoals straten of spoorwegen. “Ze betalen er vaak met hun leven voor”, zegt Kimmig. In de stad zijn dieren vaak slechts één tot twee jaar oud, hoewel ze in werkelijkheid acht tot negen jaar kunnen leven.
“Vossen zijn in principe niet gevaarlijk”
Maar zelfs stadsbewoners voelen zich soms ongemakkelijk als ze dieren ontmoeten: “Vossen zijn de nummer één soort op onze consultaties. We krijgen gemiddeld 1.000 telefoontjes per jaar over vossen – op een totaal van ongeveer 4.500 telefoontjes”, meldt Claudia Harnisch. The Nature Conservation Union (NABU) Telefoon voor wilde dieren. Het gaat er vaak om de angsten van mensen weg te houden. “Vossen vormen in principe geen gevaar”, zegt Harnisch. “De vossenlintworm is al 30 jaar niet meer ontdekt in Berlijn”, zegt natuurexpert Ellert. “We hebben al tientallen jaren geen hondsdolheid meer in de stad”, voegt hij eraan toe.
Problematische incidenten met vossen zijn uiterst zeldzaam. “Aan de ene kant kan ik vertrouwen op gevallen die ik de afgelopen 20 jaar ken, en ze zijn allemaal terug te voeren op menselijke fouten”, zegt Ellert. “Er is ooit een vos gevangen en was verrast dat hij werd gebeten.” (dpa)
“Analist. Schepper. Zombiefanaat. Fervente reisjunkie. Popcultuurexpert. Alcoholfan.”