Hanna in huwelijkstherapie (nd-aktuell.de)

Op Twitter circuleerde vorige week een liefdesbrief – met name voor de Duitse wetenschap. Het is geschreven door Amri Bahr, een van de pioniers van de hashtag #ichbinHanna, waaronder precaire arbeidsomstandigheden in de wetenschap zijn bekritiseerd. Hanna is een vertegenwoordiger van de zogenaamde jonge wetenschappers die worstelen met onzekere contracten voor bepaalde tijd en onbetaalde werkdruk. Nadat Hanna zich vrolijk in de relatie met haar wetenschappelijke carrière heeft gestort, is het liefdesstadium nu voorbij. Wat er gebeurde, is wat veel van Hanna’s oudere collega’s zijn gaan verwachten: de wetenschap heeft bewezen dat hij een slechte partner is omdat er altijd niet voor hoeft te worden gegeven en omdat Hanna zich constant moet bewijzen.

Dus classificeren als een liefdesbrief is niet juist. Het is immers een algemene boodschap die ook opgevat kan worden als een hulpvraag. Want wat Hanna beschrijft, doet sterk denken aan een giftige relatie waarin de behoeften van de ene partner de enige prioriteit zijn, terwijl de behoeften van de andere worden genegeerd. In die zin vertelt de brief over de vele offers die Hanna moest brengen om de relatie in stand te houden: verhuizing, onbetaalde overuren, tijdelijke contracten en verbroken sociale relaties met andere vrienden.

Het einde van de brief belooft weinig goeds. Want in plaats van zich te bevrijden van de giftige structuur van de relatie, blijkt Hanna’s boodschap er een van liefde te zijn. Hanna is vooral bezig met het welzijn van haar geliefde vlag. Een betere behandeling van Hanna, de jonge wetenschappers, zal uiteindelijk de wetenschap zelf ten goede komen. Daarbij is ze weer in beslag genomen door haar onderwerping, waardoor haar eisen onder die van de ander worden gesteld. Hanna is alleen belangrijk voor de behoeften van de wetenschap.

In relatietherapie wordt dit gedrag gezien als een voortzetting van een giftige relatie. Alternatieven hiervoor kunnen het beëindigen van de relatie zijn of eraan werken, wat, zoals bekend, de wens van beide partners vereist. De #ichbinHanna-beweging heeft het tot hun missie gemaakt om te vechten voor dit verlangen naar verandering. Maar dit betekent dat de spelregels niet langer door één kant worden bepaald. In plaats daarvan hebben we een gelijkwaardige relatie nodig waarin verschillende behoeften met elkaar kunnen worden bemiddeld. Het moet de manier waarop wetenschap wordt bedreven democratiseren.

De broodnodige reorganisatie treft niet alleen de wetenschappelijke staf en docenten, maar iedereen die werkzaam is in wetenschappelijke instellingen. Omdat Hanna niet de eerste is die wordt uitgebuit en gedumpt. Zelfs vóór Hanna brak de wetenschap met bijna alle niet-wetenschappelijke diensten en gebruikte ze om groepsconventies te omzeilen. Als Hannah niet wil dat haar hetzelfde overkomt, is het misschien de moeite waard om op zoek te gaan naar solidariteitsrelaties die verder gaan dan het romantische paar en om contact te maken met degenen die de wetenschap altijd veracht heeft.