ESM: Wie wordt Europa’s grootste helper voor de crisis? – een taak

Het gaat over een impopulaire reus: het Europees Stabiliteitsmechanisme (ESM) in Luxemburg springt met noodleningen naar eurolanden als ze op de financiële markten problemen hebben met het vinden van kopers voor hun obligaties. Het Luxemburgse Fonds kan nog tot 410 miljard euro toekennen, maar regeringen hebben onlangs goedkoop geld afgewezen om achterstallige voorwaarden te voorkomen. Maar dat was al snel een zorg van Klaus Regling: de Duitse econoom heeft sinds de oprichting in 2012 de leiding over het reddingsfonds voor de euro, maar de 71-jarige gaat in oktober met pensioen.

De 19 ministers van Financiën van de eurozone willen deze maand overeenstemming bereiken over een opvolger. Maandagavond sloot de deadline voor sollicitaties en vier mannen gooiden hun hoed in de ring: de voormalige ministers van Financiën Pierre Gramigna van Luxemburg en Joao Liao van Portugal, de voormalige Nederlandse minister van Financiën Minno Senel – en de Italiaanse Marco Petti, een ambtenaar van de Europese Unie Commissie, die daar de economische afdeling leidde. Hij is nu het hoofd van het Economisch Bureau–Commissaris Paolo Gentiloni wel.

De raad van bestuur van het ESM benoemt de nieuwe voorzitter tijdens zijn jaarlijkse vergadering medio juni, idealiter bij consensus, anders bij stemming. Aangezien Duitsland de grootste economie is van de 19 landen in de eurozone, heeft de federale overheid een bijzonder groot aantal aandelen in het fonds – en dus stemrecht.

Poti is een beetje apart onder de kandidaten: de 65-jarige econoom is de enige die geen carrière als gekozen politicus heeft; Hij is een wetenschapper en een hoge regeringsfunctionaris. De relatie tussen zijn vaderland, Italië, en de Europese noodmechanismen is ook moeilijk. Politici in Rome, bijvoorbeeld, zijn terughoudend om gebruik te maken van de hulp van het fonds, omdat het noodfonds deze leningen meestal aan voorwaarden koppelt: regeringen moeten hervormingen doorvoeren die gunstig zijn voor het bedrijfsleven. Dit wordt door de Italianen als een stigma beschouwd. Het Italiaanse parlement moet nog belangrijke wijzigingen in het ESM-verdrag ratificeren die het fonds meer verantwoordelijkheden en bevoegdheden zouden geven. Deze goedkeuring is ook in behandeling in Duitsland, waar de beslissing van het Federale Grondwettelijk Hof wordt afgewacht.

ik zoek een “harde hond”

In de EU-commissie heeft Poti altijd aangedrongen op meer clementie met landen met een zware schuldenlast. En dit roept argwaan op: “Voor de functie van hoofd van de ESM heb je een harde hond nodig die met arendsogen toeziet dat het geld niet is misbruikt”, zegt CSU-lid Markus Ferber. “Een professionele ambtenaar in Brussel, wiens land toch graag misbruik zou willen maken van het ESM”, waarschuwt een woordvoerder van het economisch beleid van de CDA-fractie, “is daar niet de aangewezen persoon voor.”

Tijdens en na de staatsschuldencrisis heeft het fonds € 295 miljard verdeeld over vijf landen: Griekenland, Cyprus, Spanje, Portugal en Ierland. Daarnaast kwamen de 19 eurozonelanden in 2020 overeen dat het Europees Stabiliteitsmechanisme tot 240 miljard euro aan hulp voor Covid zou kunnen overmaken. Deze keer beloofden de regeringen geen hervormingen in ruil. De enige vereiste is dat staten geld moeten investeren in de gezondheidszorg. Ondanks de genereuze regeling wil geen enkele regering goedkope leningen, zelfs het zwaar getroffen Italië niet. De opvolger van Regling zou dus moeten proberen het slechte imago van het fonds als gevreesde spaarcommissaris in sommige Zuid-Europese landen te verbeteren.

De ministers van Financiën van de euro kwamen dinsdag bijeen voor een videoconferentie. Maar het was niet het boegbeeld op de agenda, maar een ander hot topic: de bankenunie, het drastische en ambitieuze plan om een ​​barrièrevrije bankenmarkt te creëren. Er is dus meer dan genoeg discussie voor ministers op dit moment.