Corona-pandemie: hebben we hoop?
Bijna een jaar is verstreken en er is nog steeds een einde in zicht voor de epidemie – tenminste buiten de gelukkige delen van de wereld die erin slaagden de eerste golf te verstikken. De situatie in Duitsland is ondoorzichtig: terwijl het aantal gevallen afneemt en de discussies over het opheffen van de beperkingen op het openbare leven versnellen, neemt het aandeel van gevaarlijkere varianten van het virus tegelijkertijd toe. Een toename van het aantal besmettingen, dat een schaduw werpt over alles wat er tot dusverre bestaat, lijkt de komende maanden mogelijk.
De vraag die bij dergelijke situaties rijst, is: moet men hoop hebben of het ergste verwachten? Hoop is Volgens de gangbare filosofische definitie Een combinatie van iets specifieks willen laten gebeuren of niet in de toekomst en ervan uitgaan dat deze gebeurtenis daadwerkelijk met een bepaalde waarschijnlijkheid kan plaatsvinden. De gebeurtenissen die zeker zullen plaatsvinden, kunnen niet het voorwerp van hoop zijn. Het heeft geen zin te hopen dat de zon morgen weer opkomt.
Maar hoe zit het met gebeurtenissen die redelijkerwijs mogelijk zijn, maar verder praktisch onmogelijk? Mag ik hopen dat een zware meteoor van puur goud ’s nachts op mijn balkon valt? De technische apparaten of superkrachten die tot het nog steeds hoogst onwaarschijnlijke leiden, verschijnen in sciencefiction met Douglas Adams en Larry Niven. Maar we moeten het voorlopig zonder stellen.
Hoop kan zich concentreren op zelfs de meest waarschijnlijke
Hoop op het uiterst onwaarschijnlijke is een kenmerk van bepaalde manifestaties van religiositeit, maar het speelt ook een rol bij alledaagse activiteiten: als je de loterij speelt, dan hoop je dat er een gebeurtenis zal plaatsvinden die zeer goed is onderzocht en in de praktijk is bevestigd. Duizend keer. Er lijkt dus een filosofische consensus te bestaan dat hoop zich zelfs op de meest waarschijnlijke kan richten.
Maar zelfs als u: Zou moeten Ik heb altijd sympathie gehad voor het filosofische pragmatisme dat de betekenis van elk fenomeen en de beoordeling ervan koppelt aan het effect ervan op het menselijk gedrag, maar het lijkt mij dat dit hier van weinig nut is. Als ik hoop op een gematigde uitkomst in de huidige situatie, kan ik in het dagelijks leven bijzonder voorzichtig zijn en ook invloed uitoefenen op anderen om deze uitkomst daadwerkelijk te bereiken. Maar het kan me ook roekeloos maken.
Van hoop tot actie
De “hoop dat we het krijgen” -standpunt ligt misschien dichter bij “we kunnen alleen het ergste voorkomen” in termen van praktische implicaties dan bij “het komt wel goed”. Men kan zowel uit hoop als uit wanhoop het goede doen. Iedereen die zeker weet dat de derde golf van Corona veel erger zal zijn dan de tweede of zelfs dat er geen terugkeer naar het leven zoals het was vóór de epidemie mogelijk is, hoeft niet alles af te wijzen en een illegaal post-ski-feest te houden met 60 gasten uit Tirol in de naastgelegen kelder niet-geventileerd.
“Analist. Schepper. Zombiefanaat. Fervente reisjunkie. Popcultuurexpert. Alcoholfan.”