Verhaal: Het koninkrijk plotseling: toen delen van Duitsland oranje werden – Entertainment
Selfkant profiteerde onder meer van het smokkelen van niet alleen voedsel, maar bijvoorbeeld ook koeien, die in Nederland ook goedkoper waren. Cremers werkte zijn hele leven aan de andere kant van de grens, bij elektronicabedrijf Philips in Sittard. Er was geen probleem met de communicatie, er werd het lokale dialect gesproken.
Niemand vraagt het zelfs aan de bewoners
Toen de compensatieonderhandelingen tussen Bonn en Den Haag uiteindelijk succesvol werden afgerond – Nederland ontving 280 miljoen Duitse mark – keerden Silkkant en Elten in 1963 na veertien jaar terug naar Duitsland. Waren de bewoners daar blij mee? Dit kan betwijfeld worden.
“De Elten herinneren zich de Nederlandse tijd nog steeds als het gouden decennium”, aldus Terhorst. Goud met een vleugje oranje, waarbij enkele randmarkeringen in de kleur van de koninklijke familie zijn geschilderd. Heinrich Kremers weet het zeker: “Als er een stemming had plaatsgevonden, zouden we niet naar Duitsland zijn teruggekeerd.” Zelf zou hij ervoor hebben gestemd om bij Nederland te blijven. Maar de bewoners werden niet gevraagd.
Je denkt: ‘Je bent al in Nederland.’
In Elten staan nog steeds hele straten met typisch Nederlandse bakstenen huizen en grote ramen, die doen denken aan de tijd onder de rood-wit-blauwe vlag. Terhorst: “Als je daar rijdt, denk je dat je daadwerkelijk in Nederland bent.” Hetzelfde geldt voor Silvekant: “De bouwstijl – die je van voor tot achter kunt zien, zonder gordijnen – deze hele Nederlandse mentaliteit heeft zich hier echt gevestigd en heeft ons beïnvloed”, legt lokaal onderzoeker Beckers uit.
Heinrich Kremers spreekt ook nog steeds in het Limburgse Silkkant-dialect, dat wordt afgewisseld met Nederlandse woorden en uitdrukkingen als “cousinamd” (zogenaamd) of “touche wil” (maar het is goed). “Standaard Duits spreken vind ik lastig”, zegt Cremers. Vanaf zijn woonkamertafel kijkt hij uit het raam over het veld naar Nederland.
De huizen die hij al van verre ziet, horen eigenlijk bij Sittard. “De levens van mensen zijn compleet veranderd”, zegt de oude man. “Vroeger werden Duitsers in Nederland wel eens beledigd. Tegenwoordig is dat allemaal weg.” En de grenzen? Je ziet ze niet meer.