Creatief tegen Corona: hoe onderzoekers fans naar het stadion willen terugbrengen met experimenten, tests en concepten – Algemeen – Meer sport

Zondag (21 februari 2021) verloor NEC Nijmegen thuis met 2-1 van De Graafschap. Een jaar geleden waren er buiten Nederland nog maar weinig geïnteresseerd in de wedstrijd tussen de twee tweedeklassers. Nu bericht zelfs de internationale media, want er waren 1.200 fans in het stadion – sommige zonder gat of masker: “De sfeer was geweldig, er was veel bier en het voetbal was net zo slecht als altijd. Het grootste verschil is dat we er nu niet boos over worden.”Een Nijmeegse fan zei tegen Omrob Gelderland.

Nederland loopt voorop in onderzoek

De game maakt deel uit van de Fieldlab Events, een serie wetenschappelijke experimenten in Nederland. In samenwerking met de Nederlandse overheid onderzoeken wetenschappers hoe (sport) evenementen ondanks Covid-19 weer gebeuren. Na de Corona-test mochten de fans hun team aanmoedigen, strikt verdeeld in onderzoeksgroepen: sommigen droegen maskers, anderen 1,5 meter verderop en sommigen zonder enige coronavirusbeschermingsmaatregelen. Fans moesten zich ook verplichten om de test vijf dagen later opnieuw te doen. Een soortgelijk experiment is al gedaan in het Beatrix Theater in Utrecht en tot maart vindt een minifestival met 3.000 bezoekers plaats.

Regelmatige auratests als basis

Regelmatige auratests voor en na evenementen zijn een essentieel onderdeel van FieldLab-ervaringen. Ook in Duitsland is een drietrapsplan voor de Alliantie van Sport, Cultuur en Wetenschap gebaseerd op verplichte examens om de stadia of hallen weer volledig te kunnen gebruiken. Wat mogelijk is onder zorgvuldig gecontroleerde wetenschappelijke omstandigheden kan inderdaad een ontmoedigende taak worden: hoe moeten tienduizenden fans Corona betrouwbaar testen voordat ze binnenkomen? Welke rol spelen aankomst en vertrek in het letselproces? FieldLab-proeven zullen deze vragen ook niet kunnen beantwoorden.

Hun omvang en wetenschappelijke kwaliteit zijn echter uniek in de wereld en zullen belangrijke gegevens opleveren over het infectierisico bij grote evenementen. En als studies uit Nederland aantonen dat evenementen zo kunnen worden ontworpen dat ze geen besmetting veroorzaken, dan klinkt dat als muziek in de oren van de zwaar geschudde evenementenindustrie – evenals sportclubs en verenigingen in Duitsland, die zijn vaak zo inkomensgericht afhankelijk van de kaartverkoop. FieldLab verwacht over ongeveer zes weken de eerste resultaten.

Bezoekers van het stadion in Engeland in mei?

Groot-Brittannië zou dan een stap vooruit kunnen zijn. Vanaf vandaag (24 februari 2021) heeft ongeveer 27% van de bevolking van Groot-Brittannië een dosis vaccin gekregen, terwijl dit in Duitsland net geen 6% was (bron: Our World in Data).

Met zo’n succes om 12.00 uur publiceerde premier Boris Johnson dinsdag een vierstappenplan, volgens welke Engeland op 21 juni weer normaal zou moeten zijn – mits aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan, zoals een controleerbaar aantal nieuwe infecties. Het plan kondigt ook aan dat fans terugkeren naar de stadions, met maximaal 10.000 bezoekers vanaf 17 mei. Voorwaarde hiervoor: de stadions moeten buiten zijn en een capaciteit hebben van minimaal 40.000 zitplaatsen, en de grote Premier League-stadions voldoen ruimschoots aan de eisen. Dus misschien zijn er toeschouwers in de Premier League-finale in mei en ook op het EK 2021 in Londen in de zomer.

Helpt technologie de fans weer op het veld te komen?

Van Duitsland wordt nog niet verwacht dat het zo snel vooruitgang boekt bij vaccinatie als Groot-Brittannië. Dus, kunnen technische oplossingen het risico op infectie helpen verminderen? Op de laatste wedstrijddag van vorig seizoen voerde BVB een experiment uit met warmtebeeldcamera’s en kunstmatige intelligentiecamera’s, waarbij bijvoorbeeld gewonden en overtredingen van de afstandsregel werden geconstateerd. Deze techniek bleek echter onpraktisch te zijn.

Ventilatiesystemen zijn wellicht veelbelovender. Het risico om buiten een infectie op te lopen is veel lager dan in gesloten ruimtes, maar onder bepaalde omstandigheden bestaat er een risico: ​Er is maar één situatie waarin je aan de buitenkant besmet kunt raken: als je relatief dicht bij een ander staat en al heel lang met elkaar praat.​Zegt natuurkundige en aerosolonderzoeker Gerhard Schisch over het ARD-programma “livenachneun”. Wat Gerhard Schoch “langere tijd” betekent: meer dan een kwartier.

Spuitbus kan ook buitenshuis een probleem zijn

Precies hoe aerosols zich over een vol stadion verspreiden, werd in december in een groot experiment – opnieuw in Nederland – onderzocht. Bert Blocken, hoogleraar aerodynamica aan de TU Eindhoven, heeft met zijn team het Johan Cruijffstadion in Amsterdam omgetoverd tot een enorm laboratorium. 150 aerosolgeneratoren simuleerden zingende fans, terwijl 200 sensoren verspreid over het stadion maten hoe lang fijne deeltjes in de lucht zweefden tussen tribunes – en konden worden ingeademd.

De studie onderzoekt ook of grote luchtreinigers drijvende aerosolen effectief uit de stadionlucht kunnen verwijderen. Resultaten zijn nog niet gepubliceerd. Binnenventilatiesystemen zijn altijd aanbevolen om het risico op infectie te verminderen. De eerste resultaten werden begin januari bekendgemaakt, maar de gegevensevaluatie liep vertraging op. De TU Eindhoven verwacht deze week of komende te publiceren.

Grote luchtfilters, verplichte coronatests vóór de ingang, gecontroleerde bezoekersstromen, goeie ouwe maskers: vermoedelijk zou geen van deze maatregelen alleen voldoende zijn om de stadions snel weer vol te krijgen. Grote onderzoeksprojecten in Nederland verzamelen waardevolle gegevens over de effectiviteit van individuele of gecombineerde maatregelen. Ook in Duitsland moeten de verwachte resultaten nauwlettend in de gaten worden gehouden. Zodat sportfans eindelijk hun teams weer kunnen opvrolijken.

Vleugel: 24.02.2021, 13:44