Uniper wil Nederland aanklagen wegens de uitfasering van steenkool
IIn de energiesector wordt een rechtszaak waarbij een energiecentrale van een miljard dollar betrokken is steeds duidelijker. Uniper heeft advocatenkantoor Allen & Overy de opdracht gegeven een rechtszaak tegen Nederland voor te bereiden, zo bevestigt het bedrijf aan FAZ. Als het Nederlandse wetsvoorstel voor de uitfasering van kolen in zijn huidige vorm wordt goedgekeurd, stapt Uniper naar de rechter. Een woordvoerder van het bedrijf zei: “Als de zaken gaan zoals ze nu gaan – zoals we verwachten – zullen we een rechtszaak aanspannen.”
De tweede kamer van het parlement heeft het wetsvoorstel al aangenomen en de eerste kamer, de Senaat, moet het nog goedkeuren. Rival RWE overweegt ook juridische stappen voor zijn twee energiecentrales, maar hoopt nog steeds compensatie te krijgen voor financiële tekortkomingen via “dialoog met politici”.
De Nederlandse regering besloot geleidelijk te stoppen met het opwekken van elektriciteit uit steenkool. Met de fabriek op Maasvlakte 3, gebouwd in 2016, heeft Uniper daar tot 2030 de tijd voor – daar is volgens het bedrijf niet genoeg tijd voor. Den Haag weigert compensatie.
Beleggers zien zichzelf in het nadeel
De kwestie is van fundamenteel belang: conflicten tussen de staat en investeerders draaien vaak om onverwachte aanscherpingen van de regelgeving of het intrekken van gunstige wetten. Een voorbeeld is de rechtszaak ter waarde van 1 miljard dollar tegen Duitsland door het Zweedse energiebedrijf Vattenfall, nadat de federale overheid op het ongeval in Fukushima had gereageerd door kernenergie uit te faseren.
In Spanje zagen buitenlandse investeerders in zonneparken zichzelf in het nadeel omdat ze het land binnen werden gelokt door de hoge feed-in-tarieven – die vervolgens als gevolg van de financiële crisis radicaal werden verlaagd. Als gevolg hiervan wegen nu miljardenrisico's op de Spaanse begroting: met 43 rechtszaken tegen investeerders is het land nu met ruime marge de leider in de Europese Unie.
Uniper gaat uit van verliezen in de miljarden
Volgens eerdere informatie kostte Maasvlakte 3 Uniper 1,6 miljard euro. Benelux-president Hans Schoonmakers zei onlangs tegen De Telegraaf dat de schade bij een lockdown in 2030 nog niet te kwantificeren is. “De vuistregel is dat we in deze periode slechts de helft van de totale investering afschrijven.” De krant schrijft dat Uniper de schade schat op ongeveer een miljard euro.
Naast het waardeverlies van gedane investeringen zal de Groep waarschijnlijk ook aanspraak maken op compensatie voor verwachte rendementen. Vattenfall benadrukte een dergelijk standpunt in het geschil met het federale ministerie van Economische Zaken over de kerncentrales van Brunsbüttel en Crommel.
Er zijn in Nederland nog vijf kolencentrales in bedrijf – met een wisselende resterende levensduur. Twee zijn eigendom van RWE. Het bedrijf onderhandelt nog steeds met politici over compensatie. Volgens het parlementaire ontwerp zal de fabriek in Geertruidenberg, die sinds 1993 in bedrijf is, eind 2024 worden stopgezet.